Zmiany wprowadzone przed wyborami wprowadziły zamieszanie, ale planowane regulacje zapowiadano już kilka miesięcy wstecz. Czy nauczyciele mają się czego obawiać? Dla pedagogów różnych specjalizacji, którzy są już zatrudnieni w placówkach edukacyjnych, niewiele się zmieni. Zmiany dotyczą za to m.in. studentów kierunków pedagogicznych i absolwentów, którzy przed wejściem w życie rozporządzenia nie byli zatrudnieni.
Czym jest nowy i stary standard kształcenia?
Pod enigmatyczną nazwą kryje się dość precyzyjny podział. Stary standard kształcenia nauczycieli to przepisy, które obowiązują przed 3 sierpniem 2019 roku. Mowa o następujących rozporządzeniach:
- MEiN z dn. 7 września 2004 roku w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz. U. poz. 2110),
- MEiN z dn. 23 września 2003 roku w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz. U. poz. 1655),
- Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego z dn. 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela ( Dz. U. poz. 131).
Nowy standard kształcenia nauczycieli określa rozporządzenie MNiSW z dn. 25 lipca 2019 r. na bazie art. 68 ust. 3 pkt 4 ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Nowe kwalifikacje nauczycieli – co się zmienia?
Najprostsze wyjaśnienie zmian wprowadzonych przez rozporządzenie MEiN z dn. 14 wrześnie 2023? Nauczyciele określonych specjalizacji mogli do tej pory, przy określonych warunkach, uczyć będąc posiadaczami licencjatu lub studiów podyplomowych. Obecnie, w większości przypadków (poza pewnymi wyjątkami), szkoły będą musiały zatrudniać nauczycieli po jednolitych, 5-letnich studiach magisterskich lub studiach dwustopniowych.
Zmiany nie dotkną już zatrudnionych nauczycieli
Pedagodzy, którzy już pracują w wybranym typie placówki (przedszkole, szkoła, różne specjalizacje), nie muszą obawiać się zmian. Nauczycieli aktywnych zawodowo obejmują tzw. przepisy przejściowe. Dzięki temu rozwiązaniu osoby już pracujące nie stracą nagle zdobytych kwalifikacji.
Zmian nie muszą się również obawiać studenci kierunków pedagogicznych, którzy rozpoczęli studia zgodnie ze standardami obowiązującymi przed 3 sierpnia 2019 roku.
Nowe kwalifikacje nauczycieli określonych specjalizacji
Po wejściu w życie nowego rozporządzenia kwalifikacje nauczycielskie wybranych specjalizacji prezentują się następująco:
- nauczyciele klas IV-VIII szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych – wymagany tytuł zawodowy magistra,
- nauczyciele klas I-III i przedszkoli – wymagane jednolite studia magisterskie zgodne z nowym standardem kształcenia (pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna),
- zawód psychologa – bez zmian, nadal wymagane jest ukończenie jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego i drugiego stopnia,
- zawód pedagoga szkolnego – jednolite studia magisterskie, studia pierwszego stopnia w starym standardzie nauczania,
- nauczyciel biznesu i zarządzania – nowy zawód, który mogą wykonywać m.in. osoby o kwalifikacjach do nauczania przedsiębiorczości.
Wyjątki w rozporządzeniu o kwalifikacjach nauczycieli
Dokument przewiduje wyjątki od obowiązku posiadania tytułu magistra w celu wykonywania zawodu. Wśród dopuszczalnych wyjątków znajdą się m.in. nauczyciele: wychowania do życia w rodzinie, języka regionalnego, języków obcych, praktycznej nauki zawodu oraz religii.