Posłowie zajmą się projektem na najbliższym 45 posiedzeniu Sejmu, które zaplanowano w dniach 18, 19, 20 i 21 listopada. Zmiany mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 r, ale bez wyrównania za ten rok. Nauczyciele liczą na to, że złożona zostanie poprawka, która umożliwi wypłatę także za okres od września do końca grudnia.
Związkowcy mają wątpliwości
KSOiW NSZZ "Solidarność" negatywnie ocenia projekt zmian ws. godzin ponadwymiarowych. "Uzewnętrznienie gotowości do pracy określa się w orzecznictwie jako zgłoszenie pracodawcy gotowości niezwłocznego podjęcia pracy. Może ono być wyrażone przez każde zachowanie pracownika, manifestujące w dostateczny sposób jego zamiar kontynuacji stosunku pracy – a więc zarówno pisemnie, ustnie, jak też przez każde inne zachowanie objawiające wobec pracodawcy wolę pracownika w dostateczny sposób. Może to więc nastąpić, między innymi, w bezpośrednich rozmowach z pracodawcą, przez telefoniczne pytanie pracodawcy o możliwość wykonywania pracy lub zadeklarowanie jej gotowości i pozostawienie pracodawcy informacji o sposobie komunikowania się, czy wreszcie korespondencyjnie (listy, e-maile, SMS-y)” - czytamy.
Według oświatowej "Solidarności" zaproponowane w projekcie zapisy "pozornie zachowują zasadę wypłaty wynagrodzenia w przypadku gotowości do pracy, ponieważ zaproponowano w nich klauzulę, że w takim przypadku nauczycielowi można przydzielić inne zajęcia wynikające ze statutu szkoły". "Tak sformułowany przepis zmienia charakter prawa do wynagrodzenia z bezwarunkowego na warunkowe" - uważają związkowcy.
Propozycja związku ws. godzin ponadwymiarowych
Dlatego postulują wprowadzenie zapisu brzmiącego: "Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe przysługuje również w przypadku, gdy niezrealizowanie przez nauczyciela przydzielonych godzin zajęć nastąpiło z przyczyn niedotyczących nauczyciela, a nauczyciel był gotów do ich realizacji”. Zaznaczają, że jest to implementacja zapisu Kodeksu pracy, zgodnie z którym: "Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, jeśli był gotów do pracy, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy".
"Solidarność" zauważa również, że poselski projekt nie rozwiązuje problemu udziału nauczycieli m.in. w szkoleniach. Przypomina, że w ramach czasu pracy nauczyciel nie tylko realizuje zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, lecz także przygotowuje się do prowadzenia zajęć, dokształca we własnym zakresie i doskonali zawodowo, albo uczestniczy w egzaminach.
Godziny ponadwymiarowe bez wyrównania?
Kolejny minus projektu to - zdaniem związkowców - fakt, że nowelizacja ma wejść w życie dopiero od 1 stycznia 2026 r., bez wyrównania dla nauczycieli za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r.
Oświatowa "Solidarmość" wystosowała apel do nauczycieli i pracowników oświaty o powstrzymanie się od organizowania i uczestniczenia w wycieczkach szkolnych, wyjściach do instytucji kultury, czy zawodach sportowych, do czasu wypracowania odpowiednich rozwiązań prawnych i finansowych. "Obecna sytuacja, w której nauczyciele wykonują obowiązki służbowe poza godzinami pracy, w weekendy, a często także w porze nocnej, bez należnego wynagrodzenia lub z niejasnym sposobem jego naliczania, jest niedopuszczalna i godzi w wolność wykonywania naszego zawodu” - czytamy w apelu.