Braki kadrowe: Czy nauczycieli dalej będzie ubywać?
Analizy wyzwań polskiej edukacji podjęła się Katarzyna Nabrdalik – prezes Fundacji Teach for Poland. Na łamach PAP-u ekspertka opowiedziała z jakimi problemami borykają się osoby, które biorą pod uwagę pracę w szkole. Zdaniem prezes Fundacji polskie szkolnictwo mierzy się z wieloma wyzwaniami, a jednym z najpilniejszych mogą okazać się narastające braki kadrowe. Ekspertka zwróciła uwagę na brak precyzyjnych danych dotyczących zapotrzebowania na nauczycieli. Podkreśliła, że oficjalne dane – mówiące o ok. 11 tysiącach wolnych wakatów – mogą być zaniżone i nie oddawać realnego stanu zatrudnienia w oświacie. "Wielu nauczycieli ma po kilka etatów, oprócz umowy o pracę, mają jeszcze umowy zlecenia, uczą w kilku szkołach, a część z nich to osoby, które z emerytury wracają do pracy" – wyjaśniła.
Jakie są perspektywy młodych nauczycieli?
Zdaniem ekspertki jednym z najbardziej niepokojących problemów oświaty jest brak chęci nauczycieli najmłodszych stażem, aby pozostać w zawodzie. Widać nie tylko wczesne wypalenie zawodowe, ale także nikłe perspektywy na opłacalność pozostania w zawodzie.Katarzyna Nabrdalik wyjaśniła na łamach PAP-u, że Fundacja Teach for Poland rozpoczęła – wraz z Fundacją Stocznia – badanie dotyczące niechęci młodych ludzi do wejścia w zawody związane z edukacją. Efektem badania Nauczyciel 2024 ma być raport dotyczący powodów odejścia lub rezygnacji z podjęcia zawodu nauczycielskiego.
Edukacja alternatywna rozwiązaniem dla szkolnictwa?
Zdaniem Katarzyny Nabrdalik szkolnictwo w Polsce potrzebuje rozwiązań alternatywnych, w tym zwiększenia różnorodności w grupie zawodowej nauczycieli. "Obecnie kadra w 80 proc. składa się z kobiet około 50. roku życia i nie chodzi o to, że mamy coś przeciwko kobietom w tym zawodzie" – wyjaśniła ekspertka. Jej zdaniem oświacie przyda się zróżnicowanie kompetencji. Ten element można podnieść m.in. poprzez dopuszczenie do nauczania osób z sektora prywatnego – jako przykład podano nauczanie przedsiębiorczości.
W rozmowie zwrócono również uwagę na kwestię selekcji do zawodu i realnych kompetencji, które przyszłym nauczycielom dają studia pedagogiczne. Jak podkreśliła ekspertka, w przypadku zawodów związanych z edukacją "selekcja kandydatów na nauczycieli praktycznie nie istnieje".
Na czym polega praca Fundacji?
Teach for Poland to odnoga międzynarodowej organizacji Teach for All, która wspiera edukację w 62 krajach. Organizację założyła w 1989 roku studentka Wendy Kopp, zainteresowana alternatywnymi metodami kształcenia. Polski program zajmuje się wsparciem młodych nauczycieli przez pierwsze dwa lata kariery. Wspierani pedagodzy są wybierani w trójetapowym procesie selekcji obejmującym m.in. wypełnienie kwestionariusza, rozmowę rekrutacyjną i test osobowościowy oraz sprawdzenie kompetencji emocjonalnych. Tegoroczny projekt, obejmujący wsparciem 100 osób, to czwarta edycja Programu Rozwoju EduLiderstwa. W projekcie trwającym 2 lata mogą brać udział nauczyciele ze stażem do pięciu lat w szkole oraz osoby, które chcę zmienić ścieżkę kariery na pracę w oświacie.