Na stronie Ośrodka Przetwarzania Informacji pojawiło się ciekawe podsumowanie danych z systemu ELA. System ELA to ogólnopolski system monitorujący Ekonomiczne Losy Absolwentów. Wyniki zestawień pozwalają ocenić m.in. zapotrzebowanie rynku na absolwentów o określonych umiejętnościach.
Studia wyższe I i II stopnia
16 listopada do systemu wprowadzono nową funkcję. Dzięki działaniom ekspertów z Ośrodka Przetwarzania Informacji w systemie uwzględniono m.in. kwestię kontynuowania nauki po zakończeniu studiów I stopnia [źródło: ela.nauka.gov.pl, dostęp: 20.11.23].
"Jest on jednym z flagowych narzędzi IT opracowanych przez ekspertów OPI" – pisze o systemie ELA dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji. I dodaje: "W jesiennej edycji ELA poszerzyliśmy zakres analiz o wskaźniki charakteryzujące procesy przejścia między studiami pierwszego i drugiego stopnia. Dane te są szczególnie pomocne dla władz polskich uczelni, które mogą wykorzystać otrzymane wyniki w swojej działalności zarządczej. Nowy moduł będzie w przyszłości rozwijany, by ułatwić uczelniom diagnozę tego zjawiska i dostosowanie swoich strategii do zachodzących zmian."
Do tej pory dane z systemu ELA pomagały m.in. maturzystom przy wyborze uczelni – dane o absolwentach szkół wyższych prezentuje się zazwyczaj na przełomie wiosny i lata. Jesienią statystyki są uzupełniane m.in. o informacje dotyczące doktorantów. Z tych danych korzystają z kolei uczelnie.
Spada zainteresowanie tytułem magistra?
Dane z systemu ELA pokazują wyraźny spadek zainteresowania studiami II stopnia. Według danych statystycznych, w 2021 roku liczba studentów rozpoczynających studia II stopnia spadła o prawie 30 tys. w porównaniu z 2015 rokiem. Czy studenci faktycznie rezygnują z tytułu magistra?
Eksperci uspokajają wskazując na złożone przyczyny zmniejszenia chętnych na "magisterkę". Dr hab. Mikołaj Jasiński – ekspert Ośrodka Przetwarzania Informacji – mówi wprost o przyczynach demograficznych: "Analizując dane z systemu ELA widzimy, że odsetek osób kontynuujących studia II stopnia w porównaniu do liczby absolwentów jest stabilny w czasie. Łącznie około 70 proc. absolwentów studiów I stopnia kontynuuje naukę na studiach II stopnia. Oznacza to, że obserwowany spadek liczby kandydatów wynika z przyczyn demograficznych, a nie ze zmiany wzorców zachowań absolwentów."
Różne powody kontynuowania studiów wyższych
Szczegółowe statystyki doprecyzowują charakterystykę absolwenta, który chce po licencjacie kontynuować naukę. Zgodnie z danymi ELA studenci najczęściej rozpoczynają studia II stopnia bezpośrednio po zakończeniu licencjatu – dotyczy to dwóch na trzech absolwentów.
Im dłuższa przerwa w nauce, tym mniejszy odsetek absolwentów, którzy decydują się na kontynuowanie studiów. Eksperci zwracają również uwagę na dodatkowe czynniki np. zmiany i wymagania rynku pracy. Jako przykład podany został skokowy wzrost zainteresowania studiami II stopnia w dziedzinie nauk medycznych. Przyczyną okazały się zmiany regulacji zawodu pielęgniarek i położnych, związane również ze zmianą zarobków.