Zaostrzenie standardów opieki nad małoletnimi
Tegoroczne zmiany to skutek nowelizacji Ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (art. 22c, art. 22b). Nowelizację ustawy podpisano jeszcze w sierpniu 2024. Kluczowe zmiany dotyczą m.in. doprecyzowania zasad zgłaszania przypadków przemocy wobec nieletnich. Nowe zasady są jednocześnie ujednoliceniem standardów bezpieczeństwa kontaktów dorosłych pracowników (tu m.in. nauczyciele, opiekunowie, wychowawcy, trenerzy, wolontariusze) z nieletnimi. Bardziej restrykcyjne będą również zasady weryfikacji osób, które będą zatrudniane do pracy z dziećmi i młodzieżą. Zmiany dotkną przede wszystkim szkoły i placówki edukacyjne, ale dotyczą także obiektów turystycznych, obiektów sportowych, instytucji i szpitali.
Ministerstwo Sprawiedliwości: te placówki muszą wdrożyć zmiany
Jak przypomina Ministerstwo Sprawiedliwości, standardy antyprzemocowe wobec nieletnich musi opracować [źródło: gov.pl]:
- organ zarządzający jednostką systemu oświaty, o której mowa w art. 2 pkt 1-8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900); tu przede wszystkim przedszkola, szkoły, schroniska młodzieżowe,
- placówka oświatowa, opiekuńcza, wychowawcza, resocjalizacyjna, religijna, artystyczna, medyczna, rekreacyjna, sportowa lub związana z rozwijaniem zainteresowań "do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni",
- podmioty świadczące usługi hotelarskie oraz turystyczne, a także prowadzące inne miejsca zakwaterowania zbiorowego, w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony małoletnich.
Finalny termin dla szkół już w połowie sierpnia
Wprowadzając nowelizację założono, że część placówek podlegających zmianom będzie potrzebować okresu przejściowego na opracowanie i wdrożenie standardów. Ustalono dwa terminy:
- do 15 lutego 2024 placówki, których dotyczą zmiany mogły spodziewać się wstępnego kontaktu ze strony organów nadzorczych odnośnie etapu prac nad dokumentacją,
- od 15 sierpnia 2024 placówki, które nie posiadają i nie wdrożyły opracowanych standardów ochrony małoletnich mogą spodziewać się kar za brak dostosowania do nowego prawa.
Jakie informacje muszą znaleźć się w dokumentacji?
Standardy ochrony małoletnich muszą zawierać precyzyjny zbiór zasad dotyczących kilku obszarów. Pierwszy to weryfikacja pracowników zatrudnianych do opieki nad małoletnimi (wymagane jest m.in. sprawdzenie danych z Krajowego Rejestru Karnego i Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym). Placówki muszą opracować i wdrożyć politykę antyprzemocową wobec nieletnich. Chodzi o zestaw jednolitych, precyzyjnych procedur zgłaszania podejrzenia i podejmowania interwencji, gdy zagrożone jest bezpieczeństwo dziecka. Co istotne, z procedurami polityki antyprzemocowej należy zapoznać wszystkich pracowników placówki, a także rodziców lub opiekunów dzieci. Standardy ochrony małoletnich muszą być również weryfikowane przynajmniej raz do roku.
Standardy ochrony małoletnich – gdzie znaleźć wzory?
Darmowe materiały i szkolenia oferują m.in. organizacje i instytucje związane z edukacją. Dokumenty na których można wzorować opracowanie standardów udostępnia m.in. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę [źródło: standardy.fdds.pl, dostęp: 24.05.2024]. Nad opracowaniem i aktualizowaniem standardów pracuje również Zespół do Spraw Ochrony Małoletnich, złożony z ekspertów powołanych przez resort sprawiedliwości.