MEN powołało zespół ekspertów
Powołany 10 maja zespół ekspertów MEN rozpoczyna prace nad tworzeniem przedmiotowej podstawy programowej. Jak podaje resort edukacji, do grona ekspertów zaproszono m.in. pracowników naukowych, nauczycieli wiedzy o społeczeństwie, nauczycieli historii, a także przedstawicieli Instytutu Badań Edukacyjnych i Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Koordynatorem zespołu będzie dr Jędrzej Witkowski, prezes zarządu Centrum Edukacji Obywatelskiej. W skład zespołu eksperckiego wejdą również:
- nauczyciele – Urszula Małek (historia, HiT, WOS) i dr Kamil Paździor (historia),
- dr Olga Napiontek z Fundacji Civis Polonus,
- Anna Rabiega z OKE Wrocław,
- Olga Wasilewska z Instytutu Badań Edukacyjnych,
- dr hab. Łukasz Zamęcki oraz dr hab. Marcin Zaremba z Uniwersytetu Warszawskiego.
Edukacja obywatelska: Jakie zagadnienia w programie?
W spotkaniu dotyczącym powołania zespołu brała udział minister edukacji Barbara Nowacka. Szefowa resortu edukacji podkreśliła, że chce, aby lekcje nowego przedmiotu miały wymiar praktyczny. "Chcielibyśmy, by uczniowie odwiedzali instytucje publiczne oraz prowadzili debaty oksfordzkie. Chcielibyśmy nauczyć młodych ludzi kulturalnej dyskusji. Młodzież powinna mieć szansę, by poczuć czym jest obywatelskość oraz jak stawić czoła wyzwaniom, jakie stawia przed nimi świat" – podkreśliła. Wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer doprecyzowała, że nowy przedmiot obejmie cztery komponenty:
- kwestie regionalne i zasady działania samorządu,
- kwestie funkcjonowania państwa i jego instytucji,
- wiedza o Unii Europejskiej,
- problemy globalne – tu m.in. polityka migracyjna i polityka klimatyczna.
Katarzyna Lubnauer podkreśliła również, że nowy przedmiot będzie opierał się "na triadzie idei: wiedza, umiejętności, kompetencje". Potwierdziła, że oprócz zdobywania wiedzy teoretycznej uczniowie będą również kształtować umiejętności miękkie – jako przykład podała sztukę dyskusji.
"Historia i teraźniejszość": Likwidacja i skutki zmian
Usunięcie przedmiotu Historia i teraźniejszość ze szkół może okazać się wyzwaniem m.in. pod kątem organizacyjnym. Do tej pory HiT-u nauczano w klasach pierwszych (w wymiarze 2 godzin) oraz w klasach drugich szkół ponadpodstawowych (w wymiarze 1 godziny). MEN planuje wprowadzenie edukacji obywatelskiej w klasach drugich szkół średnich, w wymiarze 2 godzin tygodniowo. Tym samym w roku szkolnym 2024/2025 uczniowie klas pierwszych nie będą mieć ani nowego przedmiotu, ani przedmiotu, który uległ likwidacji.
Na tę kwestię zwrócili uwagę przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego. Związkowcy skierowali w połowie kwietnia pismo do resortu edukacji, w którym wskazali m.in. na trudną sytuację nauczycieli, którzy po zmianach stracą określoną liczbę godzin. ZNP zwrócił również uwagę na napięty harmonogram zajęć uczniów drugich klas szkół średnich. Jak podkreślali związkowcy, drugoklasiści mają "największą liczbę godzin zajęć dydaktycznych tygodniowo", a dodatkowy przedmiot będzie kolejnym obciążeniem. ZNP proponowało, aby na rok szkolny 2024/2025 przywrócono w klasach pierwszych szkół ponadpodstawowych nauczanie WOS-u.
Minister edukacji Barbara Nowacka odrzuciła pomysł. Poproszona przez PAP o komentarz wyjaśniła, że przywrócenie wiedzy o społeczeństwie w klasach pierwszych wprowadziłoby chaos organizacyjny. Dodała również, że uczniowie klas pierwszych szkół ponadpodstawowych "będą mieli edukację obywatelską w II klasie, więc nie stracą merytorycznie nic".