Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty już w maju ostrzegało, że szkoły nie są gotowe na sytuacje kryzysowe, takie jak m.in. wojna. "Aktualny brak przygotowań naraża społeczności lokalne na chaos i bezradność" - uważają dyrektorzy. Te obawy nasiliły się po niedawnym zestrzeleniu rosyjskich dronów nad Polską.

"Zwracamy się z apelem o podjęcie skoordynowanych rządowych działań legislacyjnych, finansowych i organizacyjnych, które realnie wesprą szkoły w przygotowaniu do funkcjonowania w warunkach kryzysowych i wojennych” – napisało m.in. do szefowej MEN Barbary Nowackiej Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty.

Nauka w szkołach w "trybie awaryjnym"

"W obliczu narastających napięć geopolitycznych i realnych zagrożeń bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa, mamy obowiązek wyrażenia stanowiska dotyczącego roli i potrzeb oświaty w systemie ochrony ludności cywilnej, w tym dzieci i młodzieży. Aktualny brak przygotowań naraża społeczności lokalne na chaos i bezradność wobec sytuacji zagrożenia, co może zaowocować kryzysem humanitarnym i brakiem dostępu uczniów do edukacji” – czytamy m.in. w stanowisku OSKKO.

Reklama

Stowarzyszenie domaga się m.in. następujących działań:

  • Przygotowania aktualnego ogólnokrajowego planu działania dla szkół na czas wojny i kryzysu,
  • Jasnych wytycznych dotyczących procedur ewakuacji, schronienia i opieki nad uczniami i centralnie opracowane scenariusze ćwiczeń i wzory dokumentów operacyjnych.
  • Ustalenia zasad komunikacji między szkołami a służbami państwowymi w sytuacjach zagrożenia.
  • Wprowadzenia szkoleń dla dyrektorów szkół i koordynatorów ds. bezpieczeństwa z zakresu zarządzania kryzysowego, ochrony ludności, z udziałem wojska, policji, straży pożarnej i służb medycznych, uwzględniającego realne scenariusze kryzysowe, nie tylko teoretyczne podstawy.
  • Wyposażenia szkół w niezbędne zasoby infrastrukturalne i techniczne. Obejmuje to m.in.: zapasowe źródła energii i łączności, systemy ostrzegania, miejsca schronienia przystosowane do potrzeb dzieci i młodzieży, zapasowe środki medyczne, żywność, woda i artykuły higieniczne.
  • Uruchomienia systemu pomocy dla rodzin uczniów w kryzysie (ewakuacji, utraty domów i inn.)
  • Zabezpieczenia ciągłości działania edukacji polskich uczniów w tym zapewnienie możliwości kontynuacji nauki w trybie awaryjnym (zdalnie lub w innych lokalizacjach, także na emigracji).
Reklama

Wytyczne MEN dla szkół

Na razie Ministerstwo Edukacji Narodowej przekazało kuratorom oświaty tylko rekomendacje dotyczące tego, jak rozmawiać z uczniami o trudnych sytuacjach kryzysowych, takich jak naruszenia granic powietrznych czy pojawianie się obcych dronów w sposób spokojny i wyważony, bez wzbudzania lęku. Dokument został przesłany z prośbą o rozpowszechnienie we wszystkich szkołach i placówkach oświatowych w Polsce.

Rekomendacje mają pomóc nauczycielom i wychowawcom prowadzić z dziećmi i uczniami rozmowy. Jak uzasadnia MEN, to szczególnie ważne w kontekście pojawiających się w Polsce sytuacji naruszeń przestrzeni powietrznej, które mogą budzić niepokój wśród dzieci i młodzieży.

Co znalazło się w rekomendacjach?

  • Rozpoznaj temat i korzystaj z wiarygodnych źródeł - informacje powinny opierać się na sprawdzonych danych, m.in. publikowanych na portalu gov.pl.
  • Dostosuj język i informacje do wieku ucznia - używaj prostego, zrozumiałego języka, unikaj wzbudzania niepotrzebnego lęku. Przypominaj zasady bezpieczeństwa i sygnały alarmowe.
  • Dowiedz się, co dziecko wie i czuje - pytaj o emocje, obawy, poczucie bezpieczeństwa. Pozwól zarówno mówić, jak i milczeć, zapewniając atmosferę bezpieczeństwa i akceptacji.
  • Zachowaj spokój i zapewnij wsparcie emocjonalne - mów tonem uspokajającym, słuchaj uważnie, szanuj emocje dziecka i nie lekceważ jego wypowiedzi.
  • Uczul uczniów na fałszywe informacje pojawiające się w Internecie - wspólnie twórzcie listę rzetelnych źródeł, omawiajcie zagrożenia związane z fake newsami i propagandą.

Jak zachować się w sytuacjach kryzysowych?

W rekomendacjach znalazła się także lista najważniejszych telefonów alarmowych (112, 999, 998, 997, 987, 986) oraz wskazówki, jak spokojnie i skutecznie wezwać pomoc w sytuacji zagrożenia, jak rozmawiać z dyspozytorem, podawać adres lub charakterystyczne elementy miejsca, w którym się znajdujemy, oraz jak jasno wyjaśniać, co się wydarzyło.

"Odpowiedzialne i spokojne rozmowy z dziećmi o trudnych wydarzeniach mają kluczowe znaczenie. Pomagają budować poczucie bezpieczeństwa, chronić przed dezinformacją i uczą, jak zachować się w sytuacjach kryzysowych" - zaznacza MEN.