Dwa kluczowe postulaty nauczycieli odrzucone. Zapadła decyzja

Rządowy projekt nowelizacji ustawy Karta nauczyciela zawiera zapisy dotyczące kwestii pracowniczych i pragmatyki zawodowej nauczycieli. Jak zaznacza Ministerstwo Edukacji Narodowej, jest odpowiedzią na postulaty m.in. związków zawodowych.

W środę podczas drugiego czytania projektów posłowie PiS zaproponowali do niego cztery projekty. Uzasadniali je tym, że projekt rządowy nie uwzględnia wszystkich postulatów związkowców. W czwartek Komisja Edukacji i Nauki zaopiniowała je.

Powiązanie pensji z przeciętnym wynagrodzeniem

Dwie poprawki powielają zapisy wniesione przez Związek Nauczycielstwa Polskiego do obywatelskiego projektu nowelizacji Karty. Zgodnie z nimi wysokość płac nauczycieli miałaby być powiązana z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. PiS zarzuca koalicji rządowej, że po ponownym pierwszym czytaniu w styczniu 2024 r. projekt obywatelski został "zamrożony" w podkomisji.

Przewodnicząca Komisji Edukacji i Nauki Krystyna Szumilas (KO) przypomniała w czwartek, że projekt został złożony w Sejmie w 2021 r., kiedy u władzy było Prawo i Sprawiedliwość. W środę w Sejmie ministra edukacji Barbara Nowacka zadeklarowała, że projekt obywatelski "jest popierany przez rząd i zobaczy swój szczęśliwy finał". Ten projekt wejdzie w życie – obiecała.

Urlop dla poratowania zdrowia

Trzecia poprawka ma na celu umożliwienie nauczycielom skorzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia także po osiągnięciu wieku uprawniającego do przejścia na wcześniejszą emeryturę, tzw. stażową. W przypadku tej poprawki Szumilas wskazała, że przepis uniemożliwiający tej grupie nauczycieli skorzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia został wprowadzony przez PiS.

Czwarta poprawka ma na celu wykreślenie z projektu zapisu przywracającego możliwość powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub placówki na kolejny okres bez konieczności przeprowadzenia konkursu. Wszystkie zgłoszone przez PiS poprawki komisja zaopiniowała negatywnie i rekomenduje Sejmowi odrzucenie ich.

Godziny ponadwymiarowe nauczycieli

W rządowym projekcie nowelizacji Karty nauczyciela zaproponowano m.in. skrócenie okresu zatrudnienia nauczyciela posiadającego wymagane kwalifikacje, ale nieposiadającego stopnia awansu zawodowego, na podstawie umowy o pracę na czas określony z dwóch lat szkolnych do jednego roku szkolnego oraz zmiany dostosowujące w zakresie oceny pracy i awansu zawodowego. Projekt zawiera też zapisy doprecyzowujące obowiązki mentora.

Zaproponowano także określenie przypadków, w których nauczyciel zachowuje albo traci prawo do wynagrodzenia za przydzielone, ale niezrealizowane godziny ponadwymiarowe. Zgodnie z projektem nauczyciel otrzyma wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, mimo że ich nie zrealizował, jeśli w tym czasie realizował przydzielone mu przez dyrektora szkoły zajęcia uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów.

Mniejsze pensum

W projekcie znalazły się zapisy mające na celu wyeliminowanie przypadków przydzielania nauczycielom zastępstw doraźnych za nieobecnych nauczycieli do realizacji w czasie, w którym powinni oni realizować zajęcia w ramach obowiązującego ich tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Chodzi o nauczycieli bibliotekarzy i specjalistów: pedagogów, psychologów, logopedów.

Ujednolicony ma być tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli praktycznej nauki zawodu z tygodniowym obowiązkowym wymiarem godzin zajęć nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe. Obydwie grupy nauczycieli ma obowiązywać taki sam tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć, tj. 18 godzin. Obecnie pensum nauczycieli praktycznej nauki zawodu wynosi 20 godzin.

Świadczenia kompensacyjne

Nowelizacja ma przesunąć termin wypłaty składników wynagrodzenia, których wysokość może być ustalona jedynie na podstawie już wykonanych prac – składniki te będą wypłacane miesięcznie lub jednorazowo z dołu do piątego dnia miesiąca, następującego po miesiącu, za który przysługuje to wynagrodzenie.

Rozszerzona ma zostać grupa nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego o nauczycieli, którzy dotychczas nie byli do niego uprawnieni. Chodzi o nauczycieli publicznych i niepublicznych placówek oświatowo-wychowawczych, centrów kształcenia zawodowego oraz branżowych centrów umiejętności, placówek artystycznych, bibliotek pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, a także nauczycieli zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych.

Odprawy i nagrody

Nowelizacja ma również umożliwić nauczycielom, którym do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową.

W projekcie zaproponowano też m.in. zmianę przepisów dotyczących ochrony przedemerytalnej, odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych, w tym wprowadzenie nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy (w wysokości 400 proc. wynagrodzenia) i podwyższenie "jubileuszówki" za 40 lat pracy (z 250 do 300 proc. wynagrodzenia).