Nowy raport ISKK
Co zawiera dokument? Raport to szczegółowe zestawienie informacji dotyczących szeroko rozumianej działalności Kościoła w Polsce m.in.: ilości i struktur parafii, danych dotyczących wiernych, działalności wydawniczej i struktur demograficznych diecezji. Raport zawiera również szczegółowe dane o edukacji religijnej dzieci i młodzieży.
Spada liczba uczniów uczęszczających na religię?
Najnowsze dane ISKK pokazują spadek uczniów zapisanych i uczęszczających na lekcje religii. W roku szkolnym 2019/2020 na zajęcia uczęszczało 87,6 proc. uczniów (wszystkie typy szkół), natomiast w latach 2022/2023 nastąpił spadek do poziomu 80,3 proc. Jak wyglądają statystyki dla poszczególnych województw? Jak podaje raport, najwięcej uczniów uczęszcza na religię w diecezjach:
- przemyskiej – 96,5 proc.,
- tarnowskiej – 96,3 proc.,
- rzeszowskiej – 94,9 proc.
Najniższy poziom zainteresowania uczniów religią odnotowano natomiast w diecezjach: warszawskiej (59,8 proc.), opolskiej (63,4 proc.) i łódzkiej (65,4 proc.).
Mniejsze zainteresowanie religią w liceach i technikach
Ciekawie prezentują się również dane dotyczące zainteresowania zajęciami z religii w poszczególnych typach szkół. Jak podaje ISKK w roku szkolnym 2022/2023 na religię uczęszczało 88,9 proc. uczniów szkół podstawowych i 83,7 proc. uczniów przedszkoli. Widać za to znaczny spadek zainteresowania zajęciami w szkołach ponadpodstawowych. W liceach z zajęć korzysta zaledwie 60,1 proc. nastolatków, w technikach 65,7 proc. Statystyki dla szkół branżowych to odpowiednio: 63,7 proc. dla szkół branżowych I stopnia i 55,3 proc. dla szkół branżowych II stopnia.
Dane o katechetach
Wśród danych z raportu można znaleźć również informacje o nauczycielach religii. Osoby świeckie stanowią 59,6 proc. wszystkich katechetów. 30,3 proc. nauczających to księża, a siostry zakonne – 6,5 proc. Podano również dane dotyczące wieku katechetów – ponad 19,4 proc. nauczycieli religii należy do kategorii wiekowej 46-50 lat. Osoby w wieku 51-55 lat stanowią 18,2 proc. katechetów, a osoby w wieku 41-45 lat – 15,2 proc.
Dyskusja o lekcjach religii w szkole
Kwestie finansowania zajęć z religii powróciły do medialnej dyskusji m.in. za sprawą Barbary Nowackiej. Nowa szefowa MEN zadeklarowała wstępnie projekt zmniejszenia liczby zajęć z religii do 1 lekcji finansowanej z budżetu państwa. Finansowaniem większej liczby godzin miałyby zająć się samorządy. Zapowiedziała również plany wprowadzenia obowiązku umieszczenia lekcji religii na pierwszej lub ostatniej godzinie zajęć. Nowacka wyjaśniła jednocześnie, że projekt wymaga konsultacji z przedstawicielami episkopatu. Wciąż trwa dyskusja o przedwyborczych postulatach Lewicy i KO o "wyprowadzeniu religii ze szkół". Pojawiały się już m.in. propozycje organizacji zajęć w salkach katechetycznych.
Intensywna dyskusja w mediach dotyczy również widocznego spadku zainteresowania zajęciami z religii przez uczniów szkół ponadpodstawowych. "Jestem przekonana, że gdyby brak udziału w lekcji religii rodził konsekwencje w postaci obowiązkowego udziału w etyce, to wielu uczniów by do nas wróciło. Nawiązując do hasła pewnej akcji społecznej, można stwierdzić, że aktualnie pytanie o udział w religii sprowadza się do kwestii – Wypiszesz się? Bo możesz" – wyjaśnia dr Aneta Rayzacher–Majewska (Konsultor Komisji Wychowania Katolickiego KEP) na portalu opoka.news, komentując dane o obniżonej frekwencji na zajęciach z religii. Pomysł wprowadzenia obowiązku uczęszczania na religię lub etykę pojawił się na początku roku, ale szybko z niego zrezygnowano. Zajęcia z religii w szkołach nie są obecnie obowiązkowe.