Matura 2024 rozpocznie się 7 maja i potrwa do 25 maja. Część pisemną zaplanowano na dni 7-24 maja, a egzaminy ustne odbywać się będą między 11 a 16 maja oraz w dniach 20-25 maja.
Zapytaliśmy dietetyka Centrum RESPO - Jakuba Woźniaka, co jeść, aby dietą pomóc sobie w przygotowaniach do egzaminów.
Nie zdążymy nadrobić zaniedbań w kilka dni. Zazwyczaj wymaga to 2-3 miesięcy stosowania diety, aby zobaczyć pozytywne efekty na funkcje poznawcze. Jeśli sesja egzaminacyjna jest w maju, to już od lutego czy marca warto rozważyć zdrowsze odżywianie się, aby zwiększyć szanse na zdanie egzaminów. Co więcej, zarówno żywienie, jak i środowisko mogą korzystnie wpływać na funkcje mózgu, zwłaszcza u osób starszych - zaznaczył na początku rozmowy Jakub Woźniak.
Jednocześnie ekspert dodał, że nasza codzienna tzw. dieta zachodnia, "cechująca się wysokim spożyciem nasyconych kwasów tłuszczowych, może negatywnie wpływać na funkcje poznawcze nawet u osób młodszych, prowadząc do zaburzeń pamięci". Co ciekawe, szacuje się, że codzienne spożycie powyżej 35 g nasyconych kwasów tłuszczowych może mieć niekorzystny wpływ na nasze funkcje poznawcze. Dlatego osoby, które często spożywają dużo sera, masła, boczku, jajecznicy, opierając na nich swoją dietę, mogą sobie zaszkodzić - wskazał.
Przed egzaminami przejdź na dietę MIND
Zapytany o dietę sprzyjającą nauce, zapamiętywaniu i koncentracji, wskazał dietę MIND. Jest to model żywieniowy, stworzony przede wszystkim dla osób starszych, mający na celu opóźnienie procesu demencji. Jednakże osoby w wieku 20-30 lat również mogą korzystać z tego rodzaju diety. Dieta MIND łączy elementy diety śródziemnomorskiej z dietą DASH. Wyróżnia się kilka kluczowych zasad, których przestrzeganie korzystnie wpływa na funkcjonowanie mózgu - powiedział dietetyk Centrum RESPO.
I tu chodzi o kwestie tak dietetyczne, jak i suplementacyjne.
Matura 2024. Na czym polega dieta MIND?
Ta dieta zakłada spożywanie dwóch porcji owoców dziennie, z czego przynajmniej jedna powinna zawierać owoców jagodowych, takich jak: borówki, jagody, maliny, czy agrest – są one niezbędne, ponieważ zawierają najwięcej polifenoli, które korzystnie wpływają na funkcje mózgu. Dodatkowo należy spożywać przynajmniej jedną porcję zielonych warzyw liściastych, takich jak rukola czy sałata - mówił dietetyk.
I przypomniał, że porcja to mniej więcej jedna garść, czyli około 30-40 g.
Po trzecie, jeden z kluczowych składników, być może nawet najważniejszy – to dzienna porcja orzechów, a najlepiej - jak to potwierdzają badania – orzechów włoskich, ponieważ są one najbogatsze w nienasycone kwasy tłuszczowe spośród wszystkich orzechów -podkreślił.
Przypomniał też, że zgodnie z zasadami diety śródziemnomorskiej, należy korzystać z oliwy z oliwek – około 2 łyżki dziennie. Poza tym co najmniej raz w tygodniu warto spożywać ryby, zwłaszcza tłuste. Ponadto, zaleca się spożywanie warzyw strączkowych co najmniej co drugi dzień - wskazał.
Dieta przed maturą 2024. Co ograniczamy?
Należy unikać produktów zawierających nasycone kwasy tłuszczowe, takich jak masło, tłuste sery oraz większe ilości tłustego mięsa. W przypadku czerwonego, tłustego mięsa zaleca się ograniczenie spożycia do maksymalnie czterech razy w tygodniu - im mniej tym lepiej - zaznaczył Woźniak.
Dieta MIND składa się z 15 kluczowych aspektów. Im bliżej jesteśmy realizacji wszystkich tych punktów, tym korzystniej dla funkcji poznawczych, o ile przynajmniej jeden z nich stosujemy codziennie. Optymalnie to oczywiście 15 na 15, ale nawet osiągnięcie 12 na 15, które stosujemy regularnie, może mieć bardzo pozytywny wpływ na funkcje poznawcze - dodał ekspert.
Dieta przed maturą. Suplemenatcja
Zapytany o suplementację, przyznał, że zalecane są dwie istotne substancje, których suplementacja jest wręcz niezbędna. Po pierwsze, witamina D, ponieważ ma istotny wpływ na funkcje poznawcze oraz działanie układu nerwowego. Jest to absolutna podstawa, szczególnie zważywszy na powszechny niedobór tej witaminy. Po drugie, kwasy EPA i DHA, czyli omega-3, również mają korzystny wpływ na funkcje układu nerwowego i opóźniają procesy neurodegeneracyjne - powiedział dietetyk Centrum RESPO.
Dodał też, że bardzo korzystne działanie wykazuje również kreatyna. Jest ona nie tylko antyoksydantem, ale również wspiera działanie komórek nerwowych, co przyczynia się do opóźnienia procesów starzenia mózgu i układu nerwowego - wskazał.
Kolejną istotną i zalecaną kwestią, na jaką zwrócił uwagę w rozmowie z Dziennik.pl dietetyk Jakub Woźniak, jest spożywanie kawy, "jednak nie tylko ze względu na samą kofeinę". Ważne jest działanie kawy w długoterminowej perspektywie. Krótkotrwałe spożycie kofeiny może skutkować jedynie chwilowym pobudzeniem, które zwiększa funkcje poznawcze na krótką metę, ale to samo osiąga się poprzez samą kofeinę - przyznał.
Natomiast w długoterminowym działaniu, kawa wykazuje znacznie lepsze wyniki badań. Wynika to z faktu, że oprócz kofeiny, zawiera również polifenole, które w długim okresie działają ochronnie na nasze komórki nerwowe, opóźniając spadek funkcji poznawczych. Dlatego regularne spożywanie kawy może przynosić pozytywne efekty dla naszego zdrowia mózgu - podsumował.
Rozmawiała Aneta Malinowska (aneta.malinowska@infor.pl)