Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych. We wrześniu 2025 r. świadczenia pobierało 9,8 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wyniosła ok. 4,3 tys. zł. W odróżnieniu od emerytur pomostowych kompensówki są świadczeniem wygasającym.

Dla kogo świadczenie kompensacyjne?

Zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych może ono być przyznawane nauczycielom mającym 30 lat stażu pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej i pracującym na co najmniej jedną drugą etatu. Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia, aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. W latach 2025-2026 nauczyciel może je otrzymać, jeśli ukończy 56 lat (kobieta) i 61 lat (mężczyzna).

Reklama

Od 1 września 2025 r. grupa uprawnionych do kompensówek została rozszerzona o nauczycieli i o nauczycieli publicznych i niepublicznych placówek oświatowo-wychowawczych, centrów kształcenia zawodowego i branżowych centrów umiejętności, placówek artystycznych, bibliotek pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, a także nauczycieli zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.

Reklama

Kiedy nauczyciel może pracować i pobierać świadczenie?

Nauczyciele korzystający z kompensówek nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub w ośrodku nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną. Jeśli zaś nauczyciel podejmie inną pracę niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia. W związku z wojną w Ukrainie wprowadzono odstępstwa od tej zasady.

W podpisanej przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacji specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przywrócony został przywilej dla części nauczycieli. Będą mogli pracować w szkole i jednoczesne pobierać świadczenie kompensacyjne.

Ustaw weszła w życie 30 września i będzie obowiązywać do 4 marca 2026 roku. Na jej podstawie możliwe jest zatrudnienie nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy. Kogo nowe przepisy obowiązują?

  • nauczyciela języka polskiego
  • nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego,
  • innego nauczyciela niż polonista, jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny.

Projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zakłada jednak likwidację rozwiązań związanych z pomocą dla obywateli Ukrainy. Jeśli projekt wejdzie w życie nauczyciele będą mogli pracować na świadczeniu kompensacyjnym tylko do końca tego roku szkolnego. Później będą musieli wybrać, albo pracę w szkole albo świadczenie.