Sygnalista to osoba, która zgłasza nieprawidłowości występujące w organizacji, w której pracuje lub z którą jest związana. Te nieprawidłowości mogą mieć charakter prawny, etyczny lub stanowić zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa lub środowiska.

Reklama

Sygnalista w szkole

Sygnalista w środowisku szkolnym z kolei to osoba, która identyfikuje i zgłasza przypadki naruszenia norm etycznych lub prawnych. Może to być każdy członek społeczności szkolnej, w tym nauczyciele, pracownicy administracyjni czy rodzice. Rola sygnalisty polega na ochronie dobra wspólnego poprzez ujawnienie nieprawidłowości, takich jak mobbing czy dyskryminacja. Nowe przepisy prawne zapewniają sygnalistom ochronę przed działaniami odwetowymi, co ma na celu stworzenie bezpiecznego środowiska do zgłaszania nieprawidłowości.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Reklama

Systemy do przyjmowania zgłoszeń dla wszystkich szkół?

Obowiązek wdrożenia systemów do przyjmowania zgłoszeń dotyczy praktycznie wszystkich szkół. Wyjątek stanowią jedynie bardzo małe jednostki oświatowe w niewielkich gminach lub powiatach. Brak formalnych procedur w takich szkołach może utrudniać zgłaszanie nieprawidłowości i narażać sygnalistów na potencjalne ryzyko.

Kiedy ustawa wchodzi w życie?

Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 roku o ochronie sygnalistów wprowadza nowe obowiązki dla szkół, które muszą zostać spełnione do 24 września 2024 roku. Wszystkie placówki oświatowe objęte przepisami ustawy zobligowane są do stworzenia efektywnych systemów przyjmowania zgłoszeń, umożliwiających pracownikom anonimowe zgłaszanie wszelkich nieprawidłowości. To istotny krok w kierunku budowania kultury bezpieczeństwa i transparentności w środowisku szkolnym.

Kogo obejmą nowe przepisy?

Obowiązek wdrożenia systemów zgłoszeń dotyczy większości szkół. Wyjątki stanowią niewielkie placówki oświatowe, które ze względu na swoje rozmiary i ograniczone zasoby są zwolnione z tego obowiązku. W konsekwencji, procedury zgłoszeń w takich szkołach mogą być mniej sformalizowane. Wyjątki te mają na celu dostosowanie regulacji do specyfiki małych szkół, które mogą nie posiadać wystarczających środków do wdrożenia pełnych procedur zgłoszeniowych. W konsekwencji, w takich placówkach procedury mogą być mniej sformalizowane, co potencjalnie może ograniczyć poczucie bezpieczeństwa pracowników zgłaszających nieprawidłowości.

Ochrona sygnalistów a obowiązki szkół

Nowe przepisy zobowiązują wszystkie placówki edukacyjne, które nie spełniają określonych kryteriów, do wdrożenia do 24 września 2024 roku systemów umożliwiających anonimowe zgłaszanie wewnętrzne. Celem tych systemów jest zapewnienie ochrony sygnalistów przed wszelkimi negatywnymi konsekwencjami związanymi ze zgłoszeniem nieprawidłowości.

Zaniechanie wprowadzenia procedury zgłoszeń wewnętrznych lub jej ustanowienie niezgodnie z przepisami ustawy może skutkować nałożeniem kary grzywny na szkołę. Wobec powyższego nie tylko wdrożenie takiej procedury, ale również jej właściwe rozumienie i stosowanie przez wszystkich pracowników placówki ma kluczowe znaczenie.