Czym są zajęcia pozalekcyjne?
Kategoria zajęć dodatkowych jest szeroka i zróżnicowana. Mieści zarówno standardowe korepetycje (językowe, przedmiotowe), jak i typowe aktywności hobbystyczne. Zajęcia mogą odbywać się w szkole dziecka, w prywatnych placówkach, a coraz częściej także w wersji online.
Rodzice inwestują w edukację pomimo inflacji
Najnowsze raporty i statystyki potwierdzają, że pomimo uderzenia inflacji (a wcześniej pandemii), Polacy są wciąż zainteresowania usługami edukacyjnymi. Inwestują, odkładają, a jeśli trzeba – oszczędzają, aby umożliwić potomstwu dostęp zarówno do dobrych korepetycji, jak i dodatkowych zajęć. Jak podaje raport Santander (Polaków Portfel Własny. Edukacja Przyszłości, IBRiS 2023), w ubiegłym roku szkolnym 33 proc. ankietowanych zadeklarowało, że wydało na edukację dziecka ponad 11 tys. zł. Kwotę pomiędzy 7001 zł a 9000 zł wydało 21 proc. respondentów. Co szósty rodzic zainwestował w edukację dziecka środki do 5000 zł.
Na pytanie Jakie wydatki będą stanowić największe wyzwanie dla Pana/i budżetu domowego jesienią tego roku 14 proc. respondentów wskazało wydatki na edukację (32 proc. w przedziale wiekowym 40-49 lat).
Czym kierować się przy wyborze zajęć dla dziecka?
Cena i dostępność zajęć nie powinny być głównymi czynnikami wyboru. W pierwszej kolejności zawsze pozostają potrzeby ucznia, jego możliwości i indywidualny charakter. Na wczesnym etapie edukacji zaleca się testowanie różnego typu zajęć dodatkowych, aby sprawdzić, które z nich pozwoli obudzić potencjał dziecka. W miarę możliwości warto poświęcić czas na zapoznanie się z lekcjami pokazowymi i różnego typu prezentacjami (oferty zajęć). Gdy dziecko poczuje się pewnie, a opiekun/nauczyciel daje pozytywną informację zwrotną – można kontynuować zajęcia. W przypadku starszych uczniów ofertę można podporządkować już określonym planom edukacyjnym dziecka – kierunkowej szkole średniej, studiom, ulubionemu językowi obcemu.
Warto pamiętać, że rozwój dziecka jest procesem. Stawiać raczej na satysfakcję z udziału i dobrze spędzonego czasu, niż na osiągnięcia.
Zajęcia pozalekcyjne – w czym wybierać?
Najwięcej ofert dotyczy zazwyczaj standardowych korepetycji – tu od lat niezmiennie króluje matematyka i języki obce. Biorąc pod uwagę zawartość popularnych portali ogłoszeniowych z ofertami zajęć, niezmienną popularnością cieszą się zajęcia sportowe – piłka nożna, sztuki walki – oraz zajęcia taneczne i nauka pływania. Do łask wraca również balet.
Od kilku lat wśród ciekawszych trendów edukacyjnych utrzymuje się programowanie dla dzieci oraz robotyka – w tym m.in. zajęcia z wykorzystaniem klocków LEGO. Na topie wciąż pozostają zajęcia artystyczne – zarówno dla młodszych uczniów (arteterapia), jak i kandydatów na studia (rysunek pod egzaminy na architekturę, grafikę).
Dodatkowe czynniki wyboru zajęć pozaszkolnych:
- doświadczeni prowadzący – typ wykształcenia, referencje, certyfikaty,
- opinie rodziców – dostępne m.in. w socjal mediach, na forum dyskusyjnym, przez pocztę pantoflową,
- osiągnięcia – np. udział podopiecznych w konkursach (sport, taniec, akrobatyka),
- liczebność grupy (zajęcia językowe, korepetycje),
- dostęp do materiałów, narzędzi, akcesoriów (zajęcia plastyczne),
- oferta prezentacji i pierwszych, darmowych lekcji dla nowych uczestników.
Przy wyborze zajęć należy również uwzględnić kwestie logistyki. Koszty i czas dojazdu to jedno, równie ważny jest czas pomiędzy zajęciami szkolnymi, a dodatkowymi. Dziecko powinno mieć przerwę na posiłek, przebranie się, "złapanie oddechu". Zajęcia pozaszkolne nie powinny zajmować większości – dostępnego dla dziecka – czasu wolnego. Błędem jest również nadmierne mnożenie zajęć na zasadzie różnorodności. Nie każde dziecko czuje się komfortowo w kontakcie z rówieśnikami, a ewentualne przebodźcowanie nie pomoże w trakcie zajęć.
Uczniowie mówią: mniej zajęć, więcej uwagi
W wyborze zajęć dodatkowych należy zachować tzw. złoty środek. Przed nadmiarem pozaszkolnych lekcji przestrzegają nie tylko psychologowie, ale i sami uczniowie. Warto przytoczyć chociażby wnioski z raportu Młodzi są zajechani, co z tym robimy? (2021) – przygotowanego przez Fundację Szkoła z Klasą [źródło: szkolazklasa.org.pl, dostęp 06.11.23]:
Przymus wyrabiania średniej ocen w szkole i/lub zarabiania na życie nie pozostawia nastolatkom przestrzeni na regenerację i autorefleksję. Wręcz przeciwnie: jest powodem chronicznego stresu i źródłem problemów psychicznych – piszą autorzy raportu przytaczając ważną opinię jednej z uczestniczek projektu. Jeśli jesteś człowiekiem młodym – pisze uczennica – oczekuje się od ciebie bycia geniuszem o wielkim talencie, żeby dorośli choć rozważyli traktowanie cię poważnie.