Podczas poniedziałkowej konferencji minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek zainaugurował pilotażowy projekt "Specjalistyczne Centrum Wspierające Edukację Włączającą w Lublinie".
Odpływ dzieci do szkół ogólnodostępnych
Powiedział, że około 70 proc. dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego w Polsce uczęszcza do szkół ogólnodostępnych. - I to nie jest decyzja nasza, to jest decyzja rodziców. Rodzice mają takie prawo od wielu lat – powiedział szef MEiN. Dodał, że "nikt tego prawa rodzicom zabierać nie zamierza".
Minister wyjaśnił, że efektem decyzji rodziców jest obserwowany odpływ dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego ze specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych do szkół ogólnodostępnych.
- Trzeba zadbać o to, żeby one tam miały przynajmniej częściowo tak znakomitą opiekę, jak tutaj w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych im. prof. Zofii Sękowskiej w Lublinie i w tego typu specjalnych ośrodkach w całej Polsce – powiedział Czarnek.
Stwierdził, że ministerstwo chce promować szkolnictwo specjalne, ale oprócz tego musi wspomagać szkoły ogólnodostępne w tym, żeby uczęszczające do nich dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego "miały pomoc i edukację na najwyższym poziomie, adekwatną do ich uwarunkowań". - Stąd specjalistyczne centra wspierania edukacji włączającej – dodał Czarnek.
Pilotażowy projekt
W ramach pilotażowego projektu w całej Polsce powstały 23 specjalistyczne centra, w tym jedno w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych w Lublinie.
W lubelskim centrum powołano zespół składający się z ekspertów mających wspierać pedagogów w sześciu ogólnodostępnych placówkach oświatowych w Lublinie: w Przedszkolu nr 32, Szkole Podstawowej nr 18 im. Macieja Rataja, Szkole Podstawowej nr 30 im. Króla Kazimierza Wielkiego, Szkole Podstawowej nr 39 im. Szarych Szeregów, XXIV Liceum Ogólnokształcącym w Zespole Szkół nr 5 im. Jana Pawła II i w Technikum Mechanicznym w Lubelskim Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Do najważniejszych zadań specjalistycznych centrów należą: konsultacje dla nauczycieli przedszkoli i szkół ogólnodostępnych w celu prawidłowego zdiagnozowania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci; wspieranie nauczycieli w zakresie pracy z grupą zróżnicowaną, właściwego doboru podręczników, dostosowania programów, skutecznych metod pracy oraz doboru i obsługi specjalistycznego sprzętu; prowadzenie bądź współprowadzenie specjalistycznych zajęć oraz lekcji otwartych w placówkach ogólnodostępnych lub w specjalistycznym centrum; działania doradczo-szkoleniowe w zakresie podnoszenia kompetencji kadry szkół i przedszkoli; organizowanie specjalistycznych szkoleń i warsztatów oraz umożliwianie dokształcania we współpracy z placówkami doskonalenia nauczycieli; wypożyczanie sprzętu specjalistycznego, pomocy dydaktycznych do pracy z dziećmi i uczniami ze zróżnicowanymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi, w ramach utworzonej w centrum wypożyczalni; współpraca z podmiotami uczestniczącymi w procesie rozpoznawania potrzeb i udzielania pomocy dzieciom i ich rodzinom, np. poradniami psychologiczno-pedagogicznymi.
Na utworzenie centrum w Lublinie miasto otrzymało 944,4 tys. zł. Wartość ogólnopolskiego projektu wynosi 36 mln zł. Dwuletni pilotaż zakończy się w 2023 r.
- Wtedy będziemy wyciągać wnioski z tego pilotażu i podejmować decyzje, w jaki sposób dalej wspomagać dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, znajdujące się w szkołach ogólnodostępnych – powiedział Czarnek. Dodał, że jeśli pilotaż przyniesie pozytywne efekty, program "Specjalnych Centrów Wspierających Edukację Włączającą" będzie kontynuowany.
Likwidacja szkół specjalnych?
Minister podkreślił, że "nie mamy żadnego zamiaru likwidowania szkół specjalnych".
- Gdybyśmy mieli takie zamiary, nie przeznaczalibyśmy grubych dziesiątek milionów złotych na odnowę Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kozienicach, a decyzja była podjęta z tygodnia na tydzień – powiedział Czarnek.
Przypomniał, że w Kozienicach trwa budowa nowego ośrodka, do którego mają zostać przeniesione dzieci uczęszczające do ośrodka mieszczącego się w kilkusetletnim klasztorze "w warunkach nadających się do zwiedzania, ale nie do tego, żeby tam się uczyły dzieci wymagające tak specjalistycznej opieki".
Podczas poniedziałkowej inauguracji specjalistycznego centrum w Lublinie odbył się koncert piosenek bożonarodzeniowych w wykonaniu wychowanków lubelskiego ośrodka. Po występach minister i zastępca prezydenta Lublina Mariusz Banach wręczyli dzieciom upominki.
Następnie Czarnek podziękował nauczycielom za ich pracę. - Praca, jaką państwo wykonujecie w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, we wszystkich szkołach specjalnych w całej Polsce, jest pracą absolutnie na najwyższym poziomie, nie do przecenienia i godną wyłącznie promowania. To staramy się robić – powiedział Czarnek.