Z danych ZUS wynika, że w sierpniu 2025 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 10,1 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4173,76 zł. Miesiąc wcześniej – w lipcu 2025 r. – świadczenie pobierało 10,3 tys. osób, a jego przeciętna wysokość wyniosła 4185,01 zł.
W czerwcu 2025 r. świadczenie kompensacyjne pobierało 10,5 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4176,33 zł. W maju 2025 r. świadczenie kompensacyjne pobierało 10,8 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4183,39 zł.
Odpowiednik emerytur pomostowych
W kwietniu 2025 r. świadczenie kompensacyjne pobierało 11 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4207,16 zł. W marcu 2025 r. pobierało je 11,3 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4208,62 zł.
Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych. W sierpniu 2025 r. pomostówki pobierało 38,4 tys. osób, a przeciętna ich wysokość wynosiła 5701,76 zł. W odróżnieniu od emerytur pomostowych kompensówki są świadczeniem wygasającym.
Dla kogo świadczenie kompensacyjne?
Zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych może ono być przyznawane nauczycielom:
- mającym 30 lat stażu pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej,
- pracującym na co najmniej jedną drugą etatu.
Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia, aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. W latach 2025-2026 nauczyciel może je otrzymać, jeśli ukończy 56 lat (kobieta) i 61 lat (mężczyzna).
Świadczenia kompensacyjne przysługują nauczycielom pracującym:
- w szkołach,
- przedszkolach,
- placówkach kształcenia ustawicznego,
- młodzieżowych ośrodkach wychowawczych,
- młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, w specjalnych ośrodkach wychowawczych.
- nauczycielom zatrudnionym w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych.
Więcej nauczycieli uprawnionych do kompensówek
Od 1 września 2025 r. grupa uprawnionych do kompensówek została rozszerzona o nauczycieli i o nauczycieli publicznych i niepublicznych placówek oświatowo-wychowawczych, centrów kształcenia zawodowego i branżowych centrów umiejętności, placówek artystycznych, bibliotek pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, a także nauczycieli zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
Kiedy kompensówka plus pensja?
Nauczyciele korzystający z kompensówek nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub w ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin), nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną, pod sankcją zawieszenia świadczenia. Jeśli zaś nauczyciel podejmie inną pracę niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia.
W 2022 r. w związku z pełnoskalową zbrojną agresją Rosji na Ukrainę i napływem uchodźców, w tym dzieci w wieku szkolnym, wprowadzono odstępstwa od tej zasady. W podpisanej przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacji specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przywrócony został przywilej dla części nauczycieli. Będą mogli pracować w szkole i jednoczesne pobierać świadczenie kompensacyjne.
Ustaw weszła w życie 30 września i będzie obowiązywać do 4 marca 2026 roku. Na jej podstawie możliwe jest zatrudnienie nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy. Kogo nowe przepisy obowiązują?
- nauczyciela języka polskiego
- nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego,
- innego nauczyciela niż polonista, jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny.
Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa. ZUS na swojej stronie internetowej udostępnił specjalny kalkulator do wyliczenia wysokości tego świadczenia. Każdy nauczyciel może – wpisując swoje podstawowe dane – obliczyć prognozowaną dla siebie wysokość świadczenia.