O tym, jak Polska wyprzedziła Europę. Powtarzamy historię

W 1848 roku Europę ogarnęło narodowe przebudzenie - we Francji, w krajach niemieckich, włoskich i wielu innych wybuchały rewolucje i powstania. Polacy te wydarzenia wyprzedzili. O tym, co działo się po powstaniu listopadowym, w kolejnej odsłonie powtórki z historii, przygotowanej przez ekspertów serwisu Maturowo.edu.pl.

>>> Matura bez ból na Facebooku. Polub, a nic Cię nie ominie >>>

Kiedy Polska wyprzedziła europejskie wydarzenia?

Maturowo

Po upadku powstania listopadowego wznowienie konspiracji niepodległościowych nastąpiło z inicjatywy emigrantów i przy pomocy emisariuszy. Kolejno trzy organizację emigracyjne inspirowały spiski krajowe:

Reklama

· węglarstwo demokratyczne

· Młoda Polska

· Towarzystwo Demokratyczne Polskie

Wiodąca rola wychodźstwa była widoczna aż do lat 40. XIX w., choć w kraju także wyrośli wybitni działacze demokratyczne.

PANORAMA ORGANIZACJI SPISKOWYCH:

a) Związek Węglarzy Polskich (1833-1834)– założony przez Józefa Zaliwskiego i Karola Borkowskiego w Galicji. Niestety nie odegrał większej roli z powodu wykrycia przez policję austriacką już w 1835 r. Większość jego członków przeszła do Stowarzyszenia Ludu Polskiego.

b) Stowarzyszenie Ludu Polskiego (1835-1837) – założone przez emisariuszy Młodej Polski, wśród których najwybitniejszą postacią był Szymon Konarski, a w Królestwie Gustaw Ehrenberg. Działało na terenie trzech zaborów, najaktywniej w Wolnym Mieście Krakowie i Galicji. Po aresztowaniu Konarskiego została rozbita. Konarski, torturowany nie wydał nikogo i w lutym 1839 r. został stracony w Wilnie.

c) Związek Narodu Polskiego (1839-1850) – działał na terenie Królestwa Polskiego za sprawą spiskowców powiązanych z TDP. Poza środowiskami szlacheckimi usiłował dotrzeć do rzemieślników i chłopów. W związku dużą rolę odgrywali wywodzący się z zamożnego ziemiaństwa Edward Dembowski i Henryk Kamieński. Byli bardzo radykalni, głosząc przekształcenie przyszłego powstania w wojnę ludową.

Reklama

d) Związek Chłopski (ok. 1842-1844) – założony przez księdza Piotra Ściegiennego na Kielecczyźnie i Lubelszczyźnie. Chcąc dotrzeć do świadomości chłopów posługiwał się symboliką religijną – „Złota książeczka” jako rzekoma bulla papieża Grzegorza XVI.

Maturowo

Program Ściegiennego głosił, że szlachta bezprawnie zabrała chłopom to, co im dał Bóg, a więc ziemię. Odebranie jej szlachcie nie będzie grzechem, nie będzie nim także zabijanie wrogów w sprawiedliwej rewolucyjnej walce uciemiężonego ludu przeciwko panom i dworom.

Ksiądz Piotr Ściegienny stworzył własną utopię. Po rewolucji ziemia i jej płody tworzyć miały wspólną własność. Podstawową komórką miało być wielki osiedle złożone ze wszystkich rodzin. Służba zdrowia miała być publiczna, a szkoła bezpłatna.

Uzgodniony z działaczami ZNP wybuch powstania nie doszedł do skutku ze względu na aresztowania członków Związku Chłopskiego. Sam Ściegienny został w 1846 r. skazany na karę śmierci, zamienioną przez cara w drodze łaski na katorgę, z której powrócił tuż przed śmiercią
w 1890 r.

Trwa ładowanie wpisu

JAKIE BYŁY REZULTATY DZIAŁANIA ORGANIZACJI SPISKOWYCH?

· Przygotowanie społecznego gruntu do prowadzenia walki zbrojnej o niepodległość głównie w sferze świadomościowej i organizacyjnej.

· Nawiązanie współpracy pomiędzy spiskowcami wszystkich zaborów i rewolucjonistami z innych krajów.

· Radykalizacja programów społecznych.

· Wywołanie powstania krakowskiego w 1846 r.

Ćwiczenia:

Oto zadanie dla tych, którzy wybrali poziom podstawowy:

W 1831 r. Konstanty Gaszyński napisał wiersz, którego fragment znajdziesz poniżej. Wyjaśnij przesłanie podkreślonych wersów wiersza:

Maturowo

I to dla tych z Was, którzy zdecydowali się na poziom rozszerzony:

W latach 1839-1844 Towarzystwo Demokratyczne Polskie wydawało pismo satyryczne „Pszonka”. Poniższy tekst został zamieszczony w tym właśnie piśmie. Na jego podstawie oraz wiedzy pozaźródłowej wykonaj polecenia.