Nowe arkusze i łatwiejsza matura z języka polskiego. Po analizie wyników matur próbnych w formule 2023 przeprowadzonych w marcu i grudniu 2022 oraz po konsultacjach przeprowadzonych przez CKE i OKE z egzaminatorami sprawdzającymi testy diagnostyczne ok. 2800 uczniów z ok. 90 liceów na terenie kraju, eksperci Centralnej Komisji Egzaminacyjnej podjęli decyzję o złagodzeniu sposobu oceniania egzaminów pisemnych z języka polskiego oraz modyfikacji arkuszy egzaminacyjnych.
W zakresie języka polskiego na poziomie podstawowym maturzysta będzie mógł popełnić więcej błędów językowych. Przed zmianą przy popełnieniu 18 błędów uczeń otrzymywał zero punktów, teraz maturzysta otrzyma zero punktów, jeśli popełni co najmniej 26 błędów językowych. Aby otrzymać maksymalną liczbę punktów uczeń może zrobić teraz nie więcej niż 5 błędów, a nie 3 jak było dotychczas.
Jak zdać maturę z języka polskiego
Matura 2022 z języka polskiego ma za zadanie sprawdzić, czy dana osoba ma umiejętności:
- Odbioru wypowiedzi i wykorzystania zawartych w nich informacji.
- Analizy i interpretacji tekstów kultury.
- Tworzenia wypowiedzi.
Przygotowanie do matury z języka polskiego 2022 powinno obejmować oczywiście lektury obowiązkowe, czyli takie pozycje jak:
1) Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy wg św. Jana;
2) Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja;
3) Homer, Iliada (fragmenty), Odyseja (fragmenty);
4) Sofokles, Antygona;
5) Horacy – wybrane utwory;
6) Bogurodzica; Lament świętokrzyski (fragmenty); Legenda o św. Aleksym (fragmenty); Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty);
7) Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty);
8) Pieśń o Rolandzie (fragmenty);
9) Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty);
10) Dante Alighieri, Boska komedia (fragmenty);
11) Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; psalmy, w tym Psalm 13, Psalm 47; tren IX, X, XI, XIX; Odprawa posłów greckich;
12) Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty);
13) wybrane wiersze następujących poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński;
14) Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty);
15) William Szekspir, Makbet, Romeo i Julia;
16) Molier, Skąpiec;
17) Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny, wybrane satyry;
18) Franciszek Karpiński, wybór sielanek i liryki religijnej;
19) Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane ballady, w tym Romantyczność; wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze; Konrad Wallenrod; Dziady cz. III;
20) Juliusz Słowacki, Kordian, wybrane wiersze, w tym Grób Agamemnona (fragmenty), Testament mój;
21) Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia;
22) Cyprian Kamil Norwid, wybrane wiersze;
23) Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egiptu;
24) Eliza Orzeszkowa, Gloria victis;
25) Henryk Sienkiewicz, Potop;
26) Adam Asnyk, wybór wierszy;
27) Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara;
28) wybrane wiersze następujących poetów: Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff;
29) Stanisław Wyspiański, Wesele;
30) Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I – Jesień);
31) Stefan Żeromski, Rozdziobią nas kruki, wrony…, Przedwiośnie;
32) Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty);
33) wybrane wiersze następujących poetów: Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Przyboś, Józef Czechowicz, Krzysztof Kamil Baczyński, TadeuszGajcy;
34) Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli;
35) Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat;
36) Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem;
37) wybrane wiersze następujących poetów: Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu Ocalenie oraz Traktat moralny (fragmenty), Tadeusz Różewicz, Miron Białoszewski, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów Pan Cogito oraz Raport z oblężonego miasta, Halina Poświatowska, Stanisław Barańczak, Marcin Świetlicki, Jan Polkowski, Wojciech Wencel;
38) Albert Camus, Dżuma;
39) George Orwell, Rok 1984;
40) Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty);
41) Sławomir Mrożek, Tango;
42) Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie); Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii);
43) Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych);
44) Antoni Libera, Madame;
45) Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie);
46) Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach);
47) Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty);
48) wybrane utwory okresu stanu wojennego;
49) powojenna piosenka literacka – wybrane utwory Ewy Demarczyk, Jacka Kaczmarskiego, Wojciecha Młynarskiego, Agnieszki Osieckiej oraz wybrane teksty Kabaretu Starszych Panów.
Na lekturach jednak nie koniec. Absolwent liceum lub technikum, aby zdać maturę 2022, musi posiadać także umiejętności:
- wyszukiwania informacji w tekście,
- znajdywania powiązań przyczynowo skutkowych,
- odszukiwania ważnych informacji, wnioskowania,
- zadawania pytań do tekstu i określania jego głównego tematu,
- określania stosunku autora do danych zagadnień,
- rozpoznawania znaczeń przenośnych
- określania środków stylistycznych, tezy, struktury tekstu
Matura 2023 język polski (poziom podstawowy) - wymagania egzaminacyjne
- wymagania egzaminacyjne – zakres wymagań ograniczony o ok. 25%,
- czas trwania – 240 min.,
- liczba punktów do uzyskania – 60,
- liczba tekstów obowiązkowych – 37 (bez poezji) + 4 z zakresu szkoły podstawowej,
- wypracowanie – 2 tematy do wyboru; możliwość odwołania do dowolnej lektury obowiązkowej; minimum 300 wyrazów.