Co można uzyskać dzięki wynalazkowi
Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie metody określającej elektrokinetyczny potencjał (potencjał zeta) badanego nasienia, pozwalającej na określenie jego jakości. Analiza jakości nasienia tą metodą dostarcza bardziej szczegółowej charakterystyki jakości plemników w porównaniu z konwencjonalną metodą mikroskopową, co pozwala na lepszą ocenę zdolności plemników do zapłodnienia.
Istota wynalazku
Sposób określenia jakości nasienia za pomocą pomiaru potencjału powierzchniowego plemników.
Rutynowe metody oceny jakości nasienia zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) opierają się na subiektywnym oszacowaniu ruchliwości plemników oraz mikroskopowej ocenie koncentracji i morfologii męskich gamet. Relatywnie niewysoka powtarzalność jest głównym problemem interpretacji wyników uzyskanych w podstawowym badaniu nasienia. Różnice pomiędzy wynikami subiektywnej oceny ruchu plemników sięgają 30 – 60%. Ponadto, tego rodzaju metody badawcze wymagają standaryzacji oraz szczególnej uwagi przy sporządzaniu preparatów poddawanych ocenie. Istnieje duża liczba zaawansowanych metod określających jakość nasienia, ale wciąż poszukuje się prostej i odpowiednio skutecznej metody wyboru prawidłowych plemników. Dojrzałe plemniki w normalnych warunkach posiadają ujemny elektryczny ładunek powierzchniowy. Ten ładunek określono jako potencjał zeta, istniejący pomiędzy błoną komórkową plemnika a środowiskiem.
Celem wynalazku jest zastosowanie metody określającej elektrokinetyczny potencjał (potencjał zeta) badanego nasienia. Technika pomiaru potencjału zeta plemników jest skuteczną i niedrogą metodą pozwalającą na uzyskiwanie dokładnych i powtarzalnych wyników, co umożliwia wprowadzenie tej metody do rutynowej oceny jakości nasienia. Analiza ta dostarcza bardziej szczegółowej charakterystyki jakości plemników, w porównaniu z konwencjonalną metodą mikroskopową, co stwarza możliwość lepszej oceny zdolności plemników do zapłodnienia.
Przeprowadzone testy wskazują, że nasienie wybrane na podstawie oceny potencjału zeta odpowiada parametrom WHO prawidłowego nasienia (morfologia, ruchliwość, żywotność). Stwierdzono, że próbki nasienia z wyższą koncentracją, lepszymi parametrami morfologicznymi, wyższą ruchliwością i żywotnością mają bardziej ujemny potencjał powierzchniowy w porównaniu z próbkami nasienia nieodpowiadającymi kryteriom WHO dla prawidłowego nasienia. Rysunek 1 (załącznik nr 3) przedstawia zależność potencjału zeta badanego nasienia od koncentracji (Figura 1), żywotności (Figura 2), ruchliwości (Figura 3) i prawidłowości (Figura 4) plemników ocenionych na bazie podstawowych parametrów WHO dla prawidłowego nasienia. Oś (Y) na wykresach pokazuje wartości potencjału zeta w miliwoltach.*P < 0.05 and **P < 0.005.
Twórcy niniejszego wynalazku przeprowadzili badania zmierzające do zastosowania powyżej opisanej techniki i stwierdzili, że określenie powierzchniowego potencjału plemników (potencjału zeta) pozwala na szybką i obiektywną ocenę jakości dużej ilości materiału. Należy podkreślić, że to prosta, łatwa i szybka metoda pozwalająca na uzyskiwanie dokładnych i powtarzalnych wyników, umożliwiająca skrócenie czasu poświęconego na badania w ramach rutynowej oceny nasienia przeprowadzanej w jednostkach medycznych zajmujących się leczeniem niepłodności. Istnieje też możliwość zastosowania tej metody w hodowli przy określeniu jakości nasienia zwierząt.
Potencjał komercjalizacji
W dotychczasowych pracach wykonanych we współpracy z Kliniką Leczenia Niepłodności „Gravita” została przeprowadzona analiza podstawowych i zaawansowanych testów oceny jakości nasienia. Wyniki wskazują na możliwość opracowania i wprowadzenia (wdrożenia) nowej techniki izolacji wysokojakościowego nasienia, co umożliwi skrócenie czasu poświęconego na wykonanie testów i w efekcie pozwoli na podniesienie skuteczności zabiegów wykonywanych w klinikach leczenia niepłodności i zwiększy procent zabiegów zapłodnienia in vitro kończących się sukcesem.
Podczas poszukiwań potencjalnych odbiorców wynalazku, zostały znalezione firmy zainteresowane jego wdrożeniem.
Jako końcowy odbiorca występuje Klinika GRAVITA, wyrażająca chęć współpracy i korzystania z zaproponowanej w wynalazku techniki w swojej codziennej praktyce.
Dodatkowo zobowiązanie wspierania i poszukiwania końcowych odbiorców opracowanej metody zgłosiła Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości w Łodzi.
Zainteresowanie nową techniką wykazały też dwie duże stacje unasieniania zwierząt:
Stacja Produkcji Nasienia INSEFARM Sp. z o.o. (Śmiłów) oraz Mazowieckie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt Sp. z o.o.(Łowicz).