Z danych ZUS wynika, że przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4173,76 zł. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych. W sierpniu 2025 r. pomostówki pobierało 38,4 tys. osób, a przeciętna ich wysokość wynosiła 5701,76 zł. W odróżnieniu od emerytur pomostowych kompensówki są świadczeniem wygasającym.

Dla kogo świadczenie kompensacyjne?

Zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych może ono być przyznawane nauczycielom:

Reklama
  • mającym 30 lat stażu pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej,
  • pracującym na co najmniej jedną drugą etatu.

Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia, aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. W latach 2025-2026 nauczyciel może je otrzymać, jeśli ukończy 56 lat (kobieta) i 61 lat (mężczyzna).

Świadczenia kompensacyjne przysługują nauczycielom pracującym:

  • w szkołach,
  • przedszkolach,
  • placówkach kształcenia ustawicznego,
  • młodzieżowych ośrodkach wychowawczych,
  • młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, w specjalnych ośrodkach wychowawczych.
  • nauczycielom zatrudnionym w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych.

Więcej nauczycieli uprawnionych do kompensówek

Od 1 września 2025 r. grupa uprawnionych do kompensówek została rozszerzona o nauczycieli i o nauczycieli publicznych i niepublicznych placówek oświatowo-wychowawczych, centrów kształcenia zawodowego i branżowych centrów umiejętności, placówek artystycznych, bibliotek pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, a także nauczycieli zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.

Kiedy kompensówka plus pensja?

Nauczyciele korzystający z kompensówek nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub w ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin), nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną, pod sankcją zawieszenia świadczenia. Jeśli zaś nauczyciel podejmie inną pracę niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia.

W 2022 r. w związku z zbrojną agresją Rosji na Ukrainę i napływem uchodźców, w tym dzieci w wieku szkolnym, wprowadzono odstępstwa od tej zasady. W podpisanej przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacji specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przywrócony został przywilej dla części nauczycieli. Będą mogli pracować w szkole i jednoczesne pobierać świadczenie kompensacyjne.

Reklama

Ustaw weszła w życie 30 września i będzie obowiązywać do 4 marca 2026 roku. Na jej podstawie możliwe jest zatrudnienie nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy. Kogo nowe przepisy obowiązują?

  • nauczyciela języka polskiego
  • nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego,
  • innego nauczyciela niż polonista, jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny.

Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa. ZUS na swojej stronie internetowej udostępnił specjalny kalkulator do wyliczenia wysokości tego świadczenia. Każdy nauczyciel może – wpisując swoje podstawowe dane – obliczyć prognozowaną dla siebie wysokość.