Konsorcjum w składzie:
Celichowski Grzegorz1, Grobelny Jarosław1, Krzyżowska Małgorzata2, Orłowski Piotr2, Ranoszek-Soliwoda Katarzyna1, Tomaszewska Emilia1
1. Katedra Technologii i Chemii Materiałów, Wydział Chemii, Uniwersytet Łódzki, ul. Pomorska 163, 90-236 Łódź
2. Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii im. gen Karola Kaczkowskiego, ul. Kozielska 4, 01-163 Warszawa

Istota wynalazku:

Wirusy? Każdy w swoim życiu chociaż raz przebył zakażenie wirusowe, ponieważ wirusy rozprzestrzeniają się praktycznie wszystkimi możliwymi drogami, a więc poprzez bezpośredni kontakt (również z wydzielinami), powietrze i wodę. Wykorzystując komórki gospodarza mogą wywoływać u niego choroby zakaźne lub śmierć – stąd też łacińska nazwa wirusa „virus” oznaczająca „jad”. Nieustannie poszukuje się nowych dróg ochrony przed zakażeniem, jednak nie zawsze układ immunologiczny działa prawidłowo. W związku z tym wydaje się, że mimo wprowadzania na rynek nowszych preparatów przeciwwirusowych, nie są one w pełni skuteczne i najefektywniejszą metodą walki z chorobami wirusowymi są szczepienia ochronne. Jednakże natura nie jest bezczynna i wirusy podlegają ciągłym mutacjom. Skutkiem tego szczepionki często tracą swoje działanie. Należy zatem poszukiwać innowacyjnych sposobów do walki z wirusami. Dobrym rozwiązaniem mogą być nanocząstki srebrno/miedziane modyfikowane polifenolami.
Nanocząstki, jako nanomateriały są to obiekty o średnicy poniżej 100 nm, posiadają właściwości różne od właściwości odpowiadających im obiektów w skali makro. Sposób wytwarzania monodyspersyjnych nanocząstek bimetalicznych srebrowo-miedziowych według wynalazku polega na redukcji wodnego roztworu soli srebra i miedzi wodnym roztworem mieszaniny polifenoli i cytrynianu sodu, które pełnią odpowiednio rolę reduktorów i stabilizatorów powstających nanocząstek. Zmiana stosunków molowych reagentów pozwala na kontrolę rozmiaru otrzymywanych nanocząstek bez wpływu na stopień polidyspersyjności. Natomiast przeprowadzone badania toksyczności wskazują, iż wytworzony produkt może być stosowany bezpiecznie w kontaktach z organizmami żywymi. Niespodziewanie okazało się również, że otrzymane nanocząstki bimetaliczne wykazują większą aktywność przeciwwirusową niż wynikałoby to z sumowania efektów działania poszczególnych składników stosowanych indywidualnie, co związane jest z tworzeniem unikalnego kompleksu nanocząstki bimetaliczne-polfenole (działanie synergistyczne Ag/CuNP-polifenole), który wykazuje większe powinowactwo do powierzchni wirusa. Większe powinowactwo do cząstek wirusa oznacza skuteczniejsze blokowanie interakcji wirus – komórka gospodarza, a tym samym skuteczniejsze działanie przeciwwirusowe.
W szczególności nanocząstki bimetaliczne srebrowo-miedziowe modyfikowane polifenolami stosuje się jako preparat do leczenia opryszczki narządów płciowych - zakażenia wirusem HSV-2.
Jakkolwiek znane były wcześniej właściwości przeciwwirusowe nanocząstek srebra, nanocząstek miedzi oraz polifenoli stosowanych oddzielnie, jednak opisywana metoda syntezy nanocząstek bimetalicznych z wykorzystaniem mieszaniny cytrynianu sodu i polifenoli prowadzi do utworzenia unikalnego kompleksu polifenole-nanocząstki, który wykazuje silniejsze działanie przeciwwirusowe, aniżeli sumaryczne działanie poszczególnych składników stosowanych osobno. Opisywany kompleks może być również uzyskany przez modyfikację nanocząstek bimetalicznych otrzymywanych w w/w metodzie innymi polifenolami. Dodatkowo wytworzony kompleks nanocząstek bimetalicznych srebrowo-miedziowe z taninami hydrolizowalnymi oraz skondensowanymi wykazuje właściwości przeciwzapalne, bakteriobójcze, wirusobójcze oraz grzybobójcze.


Reklama

Potencjał komercjalizacyjny wynalazku:

Wytworzony przez zespół preparat posiada unikalne właściwości wirusobójcze przy stężeniu wynoszącym zaledwie 20 tysięcznych grama na kilogram roztworu i w tym stężeniu jest nietoksyczny dla komórek ludzkiej skóry. Może więc być stosowany jako składnik środków kosmetycznych i leków do znacznego przyspieszenia procesów gojenia skóry zainfekowanej wirusem opryszczki. Ponieważ wirusy opryszczki są wysoce zakaźnie również w przypadku kontaktu z przedmiotami, które używały osoby w aktywnej fazie infekcji, opracowany preparat mógłby stanowić istotną pomoc w dezynfekcji powierzchni skażonych tymi wirusami. Preparat zawierający nanocząstki i polifenole może aktywnie ograniczać rozprzestrzenianie się wirusa zmniejszając ilość zakażonych osób co znacznie poprawiłoby ich jakość życia i ogólny stan zdrowia. Istnieje bardzo prawdopodobne przypuszczenie potwierdzone wstępnymi badaniami, że opisywany preparat będzie aktywny również w stosunku do innych wirusów o podobnej budowie.