Zespół
prof. dr hab. Elżbieta Bezak-Mazur, mgr inż. Renata Stoińska, mgr inż. Monika Łukawska

Istota wynalazku

Przedmiotem projektu jest sposób odzysku fosforu z popiołów lub pyłów otrzymanych ze spalenia osadów ściekowych. Odzysk fosforu z popiołów i pyłów prowadzony jest w temperaturze pokojowej przy użyciu nietoksycznych reagentów chemicznych, które pozwalają na wyizolowanie frakcji fosforu biologicznie dostępnej dla roślin. Uzyskany roztwór zawiera jedynie śladowe ilości metali ciężkich i może być bezpośrednio stosowany jako płynny nawóz. Analizując przykładowe, znane w literaturze sposoby odzysku fosforu należy podkreślić, że większość rozwiązań bazuje na stosowaniu obróbki termicznej popiołów w bardzo wysokich temperaturach bądź stosowaniu silnie utleniających reagentów. Tymczasem w przypadku prezentowanego przez nas wynalazku, odzysk fosforu z popiołów i pyłów może być prowadzony w temperaturze pokojowej przy użyciu nietoksycznych reagentów chemicznych (soli EDTA). Produktem jest płynny nawóz o wysokiej zawartości fosforu. Projekt przyczyni się do zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania na środowisko poprzez umożliwienie zagospodarowanie odpadu niebezpiecznego jakim są pyły i popioły otrzymane po spaleniu osadów ściekowych wskutek czego zostanie zahamowane deponowanie tego odpadu na składowisku odpadów niebezpiecznych. Ponadto pozwoli na odzyskanie biogenu jakim jest fosfor i tym samym produkcje ekologicznego nawozu fosforowego. Komercjalizacją tego projektu zainteresowana jest firma Wodociągi Kieleckie Sp. z.o.o.. Projekt zawiera na tym etapie tylko opis procesu chemicznego odzysku fosforu natomiast planuje się zaprojektować instalację wykorzystującą ten sposób odzysku oraz sposób dalszego przetwarzania pozostałości po procesie.

Potencjał komercjalizacji

Wynalazek może przyczynić się do poprawy warunków i bezpieczeństwa pracy ponieważ wytworzenie instalacji do odzysku fosforu ograniczyłoby tymczasowe przetrzymanie pyłów i popiołów na terytorium oczyszczalni ścieków. Świeżo wytworzone popioły byłyby bezpośrednio kierowane do instalacji odzysku fosforu.

Istniejące technologie odzysku fosforu bazują na wysokich temperaturach procesu oraz wykorzystaniu reagentów chemicznych jakimi są stężone roztwory kwasów i wodorotlenków. Są to substancje żrące i toksyczne. Zaproponowany odczynnik do odzysku fosforu jest solą nietoksyczną a sam proces przebiegałby w temperaturze pokojowej.

Dodatkowo, wynalazek przyczyni się do zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania na środowisko ponieważ umożliwi zagospodarowanie odpadu niebezpiecznego (pyłów i popiołów otrzymanych po spaleniu osadów ściekowych) wskutek czego zostanie zahamowane deponowanie tego odpadu na składowisku odpadów niebezpiecznych. Ponadto pozwoli na odzyskanie biogenu jakim jest fosfor i tym samym na produkcję ekologicznego nawozu fosforowego.