Zespół:
Prof. dr hab. Halina Kaczmarek – kierownik zespołu
dr Marta Ziegler-Borowska
mgr Marta Chylińska
Istota wynalazku
W przytoczonym zgłoszeniu patentowym opisana została metoda otrzymywania związków chemicznych o właściwościach biobójczych.
Ze względu na swoją zdolność zabijania zarówno bakterii, wirusów, jak i grzybów, produkujących niebezpieczne dla człowieka toksyny, związki tego typu nazywamy biocydami.
Opisane w zgłoszeniu patentowym biocydy mogą stanowić surowiec do produkcji nowych tworzyw syntetycznych. Można je także zastosować jako dodatkowy składnik już produkowanych m.in. na bazie polistyrenu (PS) tworzyw. Opisane biocydy już bowiem w małych stężeniach (od 0,1-3%) zapewniają efektywną ochronę biobójczą. Ich niewielki dodatek do tworzywa polistyrenowego, dostępnego na rynku, gwarantuje skuteczne przeniesienie właściwości biobójczych.
Przedmioty wyprodukowane z tych tworzyw będą długotrwałe, a ich wytwarzanie będzie możliwe przy użyciu powszechnie stosowanych w przetwórstwie tworzyw sztucznych urządzeń. Dzięki temu nie będzie konieczne tworzenie nowych linii produkcyjnych. Przede wszystkim jednak przedmioty te będą się charakteryzowały zdolnością wytwarzania na swojej powierzchni warstwy ochronnej przed niebezpiecznymi dla człowieka mikroorganizmami. Umożliwi to ograniczenie namnażania się i przenoszenia szkodliwej flory bakteryjnej, a tym samym zmniejszenie liczby zakażeń i liczby chorób wywołanych przez drobnoustroje.
Tak uzyskany materiał będzie można wykorzystać do produkcji przedmiotów codziennego użytku, jak i specjalistycznego sprzętu. Przedmioty znajdujące się w przestrzeniach miejsc publicznych tj. w toaletach publicznych (akcesoria łazienkowe), autobusach, tramwajach (obicia siedzeń, uchwyty do trzymania, poręcze), hipermarketach (wózki sklepowe), w poczekalniach (wykładziny, krzesła), na placach zabaw (urządzenia rekreacyjne do zabaw, ławki), a szczególnie przedmioty na wyposażeniu placówek służby zdrowia (odzież, obuwie, pościel, strzykawki, igły, rurki i pojemniki różnego rodzaju, wykładziny podłogowe) czy też w zakładach produkujących żywność (obuwie, odzież pracownicza), powinny być zabezpieczone biocydami.
Metoda otrzymywania związków, będących tematem zgłoszenia, nie jest skomplikowana w porównaniu do innych metod syntezy tego typu związków. Jej ogromną zaletą jest to, że proces syntezy prowadzi się w temperaturze pokojowej. Dzięki temu metoda jest energooszczędna, a zatem proekologiczna i wpisuje się w zakres tzw. Zielonej chemii, czyli chemii przyjaznej naszemu środowisku naturalnemu.
Korzyści z zastosowania wynalazku
Drobnoustroje, zagrażające zdrowiu, a i życiu człowieka, zasiedlają wyroby stykające się z nim podczas codziennego funkcjonowania. Przy obniżonej odporności organizmu mogą wywołać infekcję, alergię lub grzybicę.
Obszarami zwiększonego ryzyka występowania zakażeń są tereny szpitalne, gdzie gromadzą się mikroorganizmy różnego pochodzenia. Czyszczenie i dezynfekcja nie wystarczają do ich eliminacji.
Przedmioty na wyposażeniu placówek służby zdrowia, ale i innych przestrzeni publicznych, powinny być zabezpieczone związkami chemicznymi (biocydami) hamującymi wzrost flory bakteryjnej, eliminując w ten sposób ryzyko zakażenia.
W tej chwili jest to już możliwe dzięki zapobiegającym rozwojowi drobnoustrojów innowacyjnym tworzywom sztucznym, zawierającym opisane w zgłoszeniu biocydy i stosowanymi do produkcji obuwia szpitalnego, rurek, igieł, torebek do przechowywania krwi do transfuzji czy też sprzętów szpitalnych, a także powierzchni roboczych, które są ogromnym źródłem potencjalnych infekcji.
Potencjał komercjalizacyjny
Aby efektywnie reagować na potrzeby rynku, przemysł tworzyw sztucznych nieustannie poszukuje innowacyjnych rozwiązań, mających poprawić jakość oferowanego produktu (np. przez nadanie mu nowych walorów).
Zastosowanie tworzyw do produkcji przedmiotów codziennego użytku, jak i specjalistycznego sprzętu ciągle rośnie. Działanie biobójcze opatentowanych związków, to cecha będąca niewątpliwym ich atutem. Pozwala ona przewidywać komercyjny potencjał przedmiotów wyprodukowanych z tworzyw, w których w skład będą wchodzić.
W Polsce funkcjonuje wiele zakładów przemysłowych, których domeną jest przetwórstwo tworzyw sztucznych, a PS to jeden z najczęściej wykorzystywanych polimerów syntetycznych. Należy on do „wielkiej piątki” tworzy, które odznaczają się największymi udziałami rynkowymi.
Wprowadzenie technologii wytwarzania polistyrenowych materiałów biobójczych spowoduje zwiększenie oferty branżowej i przyczyni się do wzrostu konkurencyjności i innowacyjności polskich firm tworzywowych.