dr Katarzyna Wybrańska (kierownik zespołu), dr Jan Paczesny, prof. dr hab. Robert Hołyst, prof. dr hab. Marcin Fiałkowski
Istota wynalazku
anoAdd(TM) to nanokompozyt, który ma właściwości antybakteryjne i grzybobójcze, a jednocześnie nieszkodliwy dla człowieka.
Odkrycie antybiotyków było początkiem nowej ery w historii ludzkości. Niestety sprawdziły się przewidywania, które złowieszczo brzmiały, gdy Alexander Fleming odbierał nagrodę Nobla – przez naszą lekkomyślność bakterie uzyskały oporność na antybiotyki. 19 listopada 2015 roku BBC podało informację, że ostatnia linia obrony została sforsowana. Odkryto bakterie niewrażliwe na kolistynę – antybiotyk, który podje się, gdy wszystkie inne zawodzą. Szacuje się, że w ciągu kilku lat gen oporności upowszechni się w środowisku. Czy wtedy rozpocznie się era „post-antybiotykowa”, kiedy niemożliwe okażą się operacje chirurgiczne, przeszczepy czy chemioterapia? [1] Z odsieczą mogą przyjść specjalnie zaprojektowane nanomateriały.
W Instytucie Chemii Fizycznej PAN opracowaliśmy zupełnie nową metodę modyfikowania wielu typów powierzchni, opartą na adsorpcji nanokompozytów zawierających nanocząstki metaliczne i polioksoborany (NanoAddTM). Badania przeprowadzone na materiale zmodyfikowanym nanokompozytem z nanocząstkami złota pokazały, że nie tylko ma on właściwości antybakteryjne, ale również nie jest toksyczny w stosunku do komórek ludzkich. [2-5] Te unikalne właściwości materiałów modyfikowanych według naszej metody, otwierają szeroką gamę innowacji w wielu branżach m.in. w przemyśle medycznym, biomedycznym, farmaceutycznym, kosmetycznym, spożywczym, czy tekstylnym.
Przewaga naszej metody nad konkurencyjnymi rozwiązaniami przejawia poprzez:
• skuteczność w zwalczaniu bakterii zarówno Gram + (S. aureus i S. epidermids) jak i Gram – (E. coli i P. aeruginosa) oraz grzybów (C. albicans and A. brasilensis), jednocześnie jest nieszkodliwa dla komórek eukariotycznych (przetestowano kilkanaście typów komórek ludzkich)
• uniwersalne zastosowanie - natura nanokompozytu sprawia, że może on z powodzeniem być osadzony zarówno na różnych powierzchniach, przy czym nanocząstki w każdym przypadku są eksponowane i mogą spełniać swoje zadanie;
• ekologiczna i szybka procedura tworzenia nanopokryć - proces modyfikacji jest przeprowadzany w środowisku wodnym i nie wymaga użycia ekstremalnych warunków ciśnienia i temperatury. Dodatkowo proces przebiega bez strat nanocząstek;
• możliwość kontrolowania ilości osadzanego nanokompozytu – możemy precyzyjnie zaplanować ilość nanocząstek przyłączonych do modyfikowanej powierzchni i zoptymalizować tym samym procedurę tworzenia nanopokrycia – np. ustalić minimalną ilość niezbędną do zachowania pożądanych właściwości otrzymywanych materiałów, przy czym ilość nanocząstek która może zostać przyłączona do modyfikowanej powierzchni w jednorazowej procedurze jest największa w porównaniu z innymi metodami
• powtarzalność przy produkcji na skalę przemysłową - monodyspersyjność nanocząstek tworzących nanokompozyt zapewnia jednorodne pokrycie całej powierzchni. Dzięki temu otrzymany produkt końcowy cechuje wydajność i powtarzalność, co świadczy o jego wysokiej jakości
• Opisana technologia została zgłoszona do ochrony patentowej w Polsce oraz poddana procedurze PCT. Otrzymano międzynarodowy raport z poszukiwań o stanie techniki. Po przeanalizowaniu raportu i załączonych opisów patentowych stwierdzono, że żadna ze znalezionych przez Urząd pozycji nie zagraża rozwiązaniu.
Planowane jest założenie Spółki spin-off o profilu badawczo-rozwojowym i usługowym.
Potencjał komercjalizacji
W chwili obecnej toczą się zaawansowane rozmowy mające doprowadzić do powstania spółki typu spin-off o nazwie NanoAdd Venture. Prowadzone są zaawansowane negocjacje z Inwestorem dotyczące finansowanie, IChF PAN o możliwości wykupienia przez Spółkę praw do własności intelektualnej oraz z potencjalnymi klientami (dwie duże firmy wyraziły zainteresowanie wynalazkiem).
Ze względu na właściwości pokrycia NanoAdd™ takie jak bakterio- i grzybobójczość i brak szkodliwego działania na komórki ludzkie, najbardziej perspektywiczny jest rynek zastosowań biomedycznych. Równocześnie jest to rynek najtrudniejszy, wymaga najwięcej nakładów inwestycyjnych oraz czasu potrzebnego na wdrożenie konkretnego rozwiązania. Dlatego plan biznesowy Spółki NanoAdd Venture przewiduje początkowo rozwój innych produktów (tekstylia, opakowania, katalizatory, filtry), zaś wdrożenie produktów biomedycznych z antybakteryjnym nanopokryciem NanoAdd™ stanowić będzie cel długofalowy Spółki.
