>>> Matura bez bólu na Facebooku. Polub, a nic Cię nie ominie >>>
Człowiek człowiekowi wilkiem, czyli ochrona praw człowieka…
Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem oraz powinni postępować w stosunku do siebie wzajemnie w duchu braterstwa.
— Artykuł 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka
Każde państwo, bez wyjątku, ma obowiązek ochrony tych praw, niezależnie od swojego ustroju i krajowej regulacji prawnej. Poszanowanie praw człowieka i godności ludzkiej jest uznawane za podstawę sprawiedliwości i pokoju na świecie.
Zacznijmy jednak od definicji:
Maturowo
Oprócz cech praw człowieka, wymienionych na slajdzie MATUROWA, można wymienić dodatkowo takie jak:
• WERTYKALNIE (PIONOWO) DZIAŁAJĄCE
Prawa człowieka dotyczą tylko relacji między jednostką a władzą publiczną (państwową i samorządową), a nie pomiędzy poszczególnymi ludźmi. Naruszyć prawa człowieka może zatem tylko władza.
• INDYWIDUALNE
Prawa człowieka są to prawa indywidualne, a nie grupowe. Prawa człowieka chronią jednostkę – przysługują poszczególnym ludziom, a nie narodom czy grupom społecznym.
• OGRANICZONE
Prawa człowieka są lub mogą być ograniczone w sytuacji, gdy inne ważniejsze dobro jest zagrożone. Takie przypadki muszą być jednak konkretnie przewidziane w ustawach. Istnieją jednak prawa absolutne, których nie można ograniczyć w żadnym wypadku;
- wolność od tortur i innego nieludzkiego albo poniżającego traktowania lub karania,
- wolność od niewolnictwa lub poddaństwa,
- zakaz karania bez podstawy prawnej,
- zakaz ponownego sądzenia lub karania za ten sam czyn.
Pomimo, iż prawa człowieka traktowane są jako naturalnie dane nam od narodzenia, posiadają one także swojeźródła w międzynarodowych dokumentach.
Maturowo
Każdy z nas ma możliwość ochrony swoich praw poprzez złożenie skargi na ich łamanie do odpowiedniego organu międzynarodowego. Wystarczy, iż uznamy, iż odpowiednie urzędy w kraju wydały niekorzystną decyzję niezgodną z prawami człowieka. Po wyczerpaniu krajowego toku instancji możemy poskarżyć się do instytucji takich jak:
· Rada Praw Człowieka ONZ z siedzibą w Genewie
· Komitet Praw Człowieka ONZ z siedzibą w Genewie
· Europejski Trybunał Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu
Jednak przed skorzystaniem z międzynarodowej ochrony praw człowieka, należy sięgnąć do krajowego porządku prawnego i wykorzystać możliwości ochronne, które on nam daje.
Organami, które bezpośrednio gwarantują przestrzeganie praw człowieka w Polsce są:
· Trybunał konstytucyjny
· Rzecznik Praw Obywatelskich
· Sądy powszechne i administracyjne
· Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Prawa człowieka pełnią ważne funkcje m.in.:
• stwarzająwarunki dla rozwoju i samorealizacji każdej jednostki,
• chronią podstawowe interesy jednostki i uniemożliwiają ingerencję, która naruszyłaby dobra szczególnie dla niej cenne,
• poddają pod ochronę prawną określone wartości o największym znaczeniu dla jednostki i społeczeństwa,
• zapewniają integrację społeczeństwa wokół wartości dla niego najcenniejszych,
• zapewniają określony ład społeczny i kształtują życie społeczne,
• determinują mechanizmy sprawowania władzy w państwie,
• określają podstawowe zasady funkcjonowania gospodarki w państwie i podziału dochodu narodowego.
Zadanie maturalne:
Przyporządkuj poszczególnym generacjom konkretne prawa człowieka:
Maturowo
1. wolność osobista,
2. prawo do ochrony zdrowia,
3. wolność od tortur i innego nieludzkiego albo poniżającego traktowania,
4. prawo do życia w pokoju,
5. wolność sumienia i wyznania,
6. prawo do zabezpieczenia społecznego,
7. prawo do wspólnego dziedzictwa ludzkości,
8. prawo do urlopu i wypoczynku,
9. prawo do pomocy humanitarnej.
10. prawo do własności,
11. prawo do sądu,
12. prawo do zdrowego środowiska naturalnego,
13. prawo petycji do władz publicznych.
14. prawo dostępu do informacji,
15. prawo do rozwoju,
16. prawo do pracy,
17. prawo do nauki,
18. prawo do korzystania z dóbr kultury.
Już w ten weekened 1-dniowa powtórka Last Minute z WOS-u w Katowicach (28 kwietnia) i Krakowie (29 kwietnia) !
Zobacz na www.maturowo.edu.pl
>>> Zobacz poprzedni odcinek maturalnej powtórki z WOS poświęcony prawu >>>